Στο πλαίσιο του προγράμματος «Creative Europe» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το «Καταφύγιο του Οδυσσέα» προσφέρει από το 2019 τη δυνατότητα σε νέους συγγραφείς να γνωρίσουν την εμπειρία της διαμονής σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες και να συμμετάσχουν σε εκδηλώσεις όπου θα παρουσιάσουν το έργο τους.
Για το 2021, κατατέθηκαν 14 αιτήσεις συγγραφέων, ποιητών και μεταφραστών υψηλής ποιότητας.
Την κριτική επιτροπή για το πρόγραμμα αποτέλεσαν οι: Δημήτρης Αγγελής (ποιητής, διευθυντής του περιοδικού Φρέαρ και πρόεδρος του Κύκλου Ποιητών), Θάνος Γώγος (ποιητής και εκδότης της Θράκας) και Γιάννης Μπασκόζος (δημοσιογράφος, συγγραφέας και εκδότης του Αναγνώστη).
Μετά από μια περίοδο αξιολόγησης και διαβούλευσης, αποφασίστηκε ομόφωνα και αφού ελήφθησαν υπόψη κριτήρια αισθητικά, ηλικιακά, αλλά και οι δηλώσεις συμμετοχής των υποψηφίων, ότι στο «Καταφύγιο του Οδυσσέα 2021» θα συμμετάσχουν οι εξής λογοτέχνες:
- Ιάκωβος Ανυφαντάκης
- Φιλία Κανελλοπούλου
- Νικόλας Κουτσοδόντης
Ως αναπληρωματικοί τους ορίστηκαν οι συγγραφείς: Ιωάννα Λούτσια, Μάριος Χατζηπροκοπίου, Βικτωρία Γεροντάσιου.
Παρουσίαση των συγγραφέων που επιλέχθηκαν
Βιογραφικό: Ιάκωβος Ανυφαντάκης
O Ιάκωβος Ανυφαντάκης γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης το 1983. Έζησε στο νησί μέχρι την ηλικία των δεκαοχτώ ετών, πότε στην πόλη και πότε σε ένα μικρό χωριό που ερημωνόταν από κατοίκους, στο βουνό της Δίκτης. Μετακόμισε στην Αθήνα για σπουδές. Είχε ήδη στόχο να γίνει συγγραφέας. Τα πρώτα του διηγήματα βγήκαν μέσα από λογοτεχνικά περιοδικά και συλλογικούς τόμους το 2007 και είχαν θέμα την κατάθλιψη, τη μετανάστευση και τα νεανικά κινήματα. Συνέχισε να δημοσιεύει διηγήματα σε περιοδικά ενώ δούλευε ως μεταφραστής για το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και ως κριτικός βιβλίου για την «Εφημερίδα των Συντακτών». Έκανε μεταπτυχιακό στη Σύγχρονη Ιστορία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο που εξελίχθηκε σε διδακτορικό με υποτροφία από το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών πάνω στη σχέση ιστορίας, λογοτεχνίας και μνήμης με επίκεντρο τον ελληνικό εμφύλιο.
Το 2013 βγήκε το πρώτο του βιβλίο, η νουβέλα «Αλεπούδες στην πλαγιά» από τις εκδόσεις Πατάκη. Είχε θέμα έναν λέκτορα στο πανεπιστήμιο Ιωαννίνων που προσπαθεί να ολοκληρώσει ένα βιβλίο για τον Κλόουν του Heinrich Boll. To βιβλίο είχε θερμή υποδοχή από την κριτική και ήταν στη μικρή λίστα για το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα του περιοδικού Αναγνώστης, το Κρατικό Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα και το Athens Prize for Literature.
Το 2017 κυκλοφόρησε το δεύτερο βιβλίο του, η συλλογή διηγημάτων «Όμορφοι έρωτες» από τις εκδόσεις Πατάκη. Αφετηρία της συλλογής ήταν ένας στίχος από το Chelsea Hotel No. 2 του Leonard Cohen: «We are ugly but we have the music». Το βιβλίο συνάντησε ανάμικτη υποδοχή. Άλλοι στάθηκαν στη χρήση του έρωτα ως τρόπου να μιλήσουμε για τον θάνατο, τη μοναξιά και την οικογένεια ενώ άλλοι ενοχλήθηκαν από την προκλητική θεματολογία ορισμένων κειμένων. Διηγήματα από αυτό το βιβλίο έχουν μεταφραστεί ως τώρα στα Πολωνικά και τα Φινλανδικά ενώ επίκειται η μετάφραση και σε άλλες γλώσσες.
Το 2015, μετά την ολοκλήρωση του διδακτορικού του έζησε για έναν χρόνο στην Πολωνία. Καρπός αυτής της εμπειρίας είναι το τρίτο βιβλίο του, το μυθιστόρημα «Κάποιοι άλλοι» που κυκλοφόρησε το 2019 και έγινε δεκτό με θερμές κριτικές και τιμήθηκε με το βραβείο Μυθιστορήματος του περιοδικού Αναγνώστης. Ήταν ένα βιβλίο για το brain drain και το τεράστιο κύμα μετανάστευσης Ελλήνων επιστημόνων κατά τη διάρκεια της κρίσης αλλά και τις αλλαγές και ρήξεις που δημιούργησε η οικονομική ύφεση εντός της ελληνικής κοινωνίας.
Το επόμενο project του αφορά ένα μυθιστόρημα που θα εξετάζει την αλλαγή των μικρών κοινοτήτων της Ελλάδας μέσα από τα κύματα του τουρισμού που εκτοξεύθηκαν από τη δεκαετία του ’60 έως σήμερα. Ταυτόχρονα, πώς αυτό συνδέεται με έναν καλλιτεχνικό και πολιτικό φιλλεληνισμό που ξεκίνησε από τον αντιδικτατορικό αγώνα για την Ελλάδα και συνδέθηκε με μία αντιμετώπιση της Ελλάδας ως φολκλόρ παράδεισου που δεν έχει αγγίξει ο σύγχρονος δυτικός πολιτισμός.
Εργογραφία: Βιβλία: Κάποιοι άλλοι, Πατάκης, Αθήνα 2019. Όμορφοι έρωτες, Πατάκης, Αθήνα 2019. Αλεπούδες στην πλαγιά, Πατάκης, Αθήνα 2019.
Συμμετοχή σε συλλογικούς τόμους: «Σάββατο Lark» στο Ο πρώτος σταθμός, Μεταίχμιο, Αθήνα 2018. «Summertime in Prague» στο Υπό σκιάν, Εκδόσεις των συναδέλφων, Αθήνα 2015. «Ο Ξένος» στο Είμαστε Όλοι Μετανάστες, Πατάκης, Αθήνα 2007.
Βιογραφικό: Φιλία Κανελλοπούλου
Η Φιλία Κανελλοπούλου, (γεν. 18/08/1991) σπούδασε, Φιλοσοφία στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και Υποκριτική στην Δραματική σχολή Δήλος. Ασχολείται ενεργά με τη συγγραφή. Έχει γράψει την ποιητική συλλογή «Τα μέσα μου» η οποία κυκλοφόρησε τον Μάιο του 2019 από τις εκδόσεις Οροπέδιο και παρουσιάστηκε πρώτη φορά στην Θεσσαλονίκη, τον Μάιο του 2019 στα πλαίσια της 16ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης στην Δημοτική Βιβλιοθήκη Θεσσαλονίκης, με ομιλήτριες την Αλεξάνδρα Μυλωνά, συγγραφέα σκηνοθέτη και την Σίλβια Τσομπανάκη, εικαστικό-φωτογράφο, η οποία επιμελείται και το εικαστικό περιβάλλον του βιβλίου.
Κατόπιν, παρουσιάστηκε στο βιβλιοπωλείο Οκτάνα, στην Θεσσαλονίκη, με ομιλήτρια την Ιωάννα Λιούτσια, ποιήτρια-ηθοποιό και στην Αθήνα, στον πολυχώρο Προβάδικο με ομιλητή τον Ορέστη Τάτση, σκηνοθέτη και συνεργάτη των εκδόσεων Έρμα. Για την ποιητική συλλογή έγραψαν οι: Πηνελόπη Ζαρδούκα (δοκίμιο σε σχέση με την Προσδοκία, την Πιθανότητα και την Ποίηση στο έργο έξι ποιητών) για το περιοδικό Μανδραγόρας, κα. Διώνη Δημητριάδου, για το περιοδικό Οδός Πανός, Ιωάννα Λιούτσια για τα Εκδοτικά Νέα της Υπερρεαλιστικής Ομάδας Θεσσαλονίκης, κ. Πέτρος Γκολίτσης για τις σελίδες Ελληνικής και Μεταφρασμένης Ποίησης της Εφημερίδας των Συντακτών και Αλεξάνδρα Μυλωνά για το περιοδικό Οροπέδιο.
Τον Δεκέμβριο του 2020, έλαβε το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου/ης ποιητή/τριας 2019, Jean Moréas, στο Πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Ποίησης Πάτρας για την ποιητική συλλογή «Τα μέσα μου» (εξ’ ημισείας με την ποιήτρια Πηνελόπη Ζαρδούκα για το βιβλίο της Αιωρείν).
Συμπεριλαμβάνεται επίσης, στη βραχεία λίστα υποψηφίων, για το βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου/ης ποιητή/τριας 2019, Γιάννης Βαρβέρης της Εταιρίας Συγγραφέων. Ανθολογείται, στα «Ποιήματα του 2019», ανθολογία που κυκλοφορεί υπό την επιμέλεια της κας Πόπης Αρωνιάδα και του κ. Κώστα Λάνταβου και με υπεύθυνο σειράς τον κ. Ντίνο Σιώτη, από τις εκδόσεις Κοινωνία των (Δε)Κάτων. Επιπλέον, ποιήματα από το βιβλίο «Τα μέσα μου», έχουν μεταφραστεί στα ρουμανικά από τον Vasile Igna και έχουν δημοσιευθεί στο ρουμανικό περιοδικό Scríptor.
Το πρώτο της θεατρικό έργο, «Γυναίκες – ‘Ή και όχι- Μόνες στην πόλη, Ιούλιο μήνα με 40◦C», ανέβηκε τον Ιούνιο του 2018, στο θέατρο Tempus Verum- εν Αθήναις, από την ανεξάρτητη θεατρική ομάδα NEKO, της οποίας είναι και ένα από τα ιδρυτικά μέλη.
Έχει παρακολουθήσει το «Εργαστήρι Νέων Θεατρικών Συγγραφέων» στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης (2017-2018).
Αυτήν την περίοδο, είναι φοιτήτρια του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών Ελληνικό και Παγκόσμιο Θέατρο: Δραματουργία, Παράσταση, Εκπαίδευση, του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Έχει παρακολουθήσει επίσης τα σεμινάρια: «Μετά το μεταμοντέρνο, τι;» με ομιλητή τον θεατρολόγο, κο. Σάββα Πατσαλίδη, “An Introduction to Screenplay”, διαδικτυακό σεμινάριο από το University of East Anglia, «Ιστορίες του εαυτού μας- Θέατρο Ντοκουμέντο», από την Τζωρτζίνα Κακουδάκη και υπό τη διοργάνωση του Πανελληνίου Δικτύου για το θέατρο στην εκπαίδευση, κ.α. Τον τελευταίο καιρό, προετοιμάζει την έκδοση της δεύτερης ποιητικής της συλλογής, την έκδοση του πρώτου της θεατρικού έργου σε μορφή Graphic Novel και πειραματίζεται με τη συγγραφή σεναρίου και τη σκηνοθεσία ταινιών μικρού μήκους. Ποιήματά, άρθρα και δοκίμιά της έχουν δημοσιευθεί σε έντυπα και ηλεκτρονικά περιοδικά και sites. Εργάζεται ως θεατρο-παιδαγωγός και ως ηθοποιός.
Βιογραφικό: Νικόλας Κουτσοδόντης
Ο Νικόλας Κουτσοδόντης γενήθηκε στην Αθήνα το 1987. Σπούδασε Κοινωνιολογία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών επιστημών. Tο 2013 ξεκίνησε να παρακολουθεί μαθήματα στο ποιητικό εργαστήρι Τάκης Σινόπουλος για δυο χρόνια.
Το 2017 εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή “Χαλκομανία”, (εκδόσεις Εντύποις) η οποία ήταν υποψήφια για το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου ποιητή του περιοδικού Αναγνώστης το 2018. Την ίδια χρονιά του απονεμήθηκε το πρώτο βραβείο στον ποιητικό διαγωνισμό «Γιώργος Ν. Κάρτερ» του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη (εξ ημισείας με την Λένια Ζαφειροπούλου)
Ποιήματα, κριτικές και μεταφράσεις του έχουν δημοσιευτεί σε ελληνικά ηλεκτρονικά και έντυπα περιοδικά. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα Κροατικά και τα Αλβανικά την περίοδο 2018 με 2021.
Έχει συμμετάσχει στο Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών της 16ης ΔΕΒΘ (Μάιος 2019), στο 48ο Φεστιβάλ Βιβλίου στο Ζάππειο (Σεπτέμβρης 2019), στο 4ο Bio chemical festival δήμου Αυλίδας (Ιούλιος 2020), στην 9η Λογοτεχνική Σκηνή Θεσσαλονίκης περιοδικού Εντευκτήριο (Δεκέμβρης 2020)
Βιβλιογραφία: Χαλκομανία, εκδόσεις εντύποις, Ιούλιος 2017, Ποιήματα της κρίσης [2008-2018], ανθολογία, εκδόσεις Ιωλκός 2020.