Βιβλιομανία:
Το πρώτο θύμα της ψευδο-ασθένειας
του Lauren Young
Ο Βαυβαρός Δρ. Alois Picher, το 1869 κέρδισε την πολυπόθητη θέση του βιβλιοθηκάριου στην Αυτοκρατορική Δημόσια Βιβλιοθήκη της Αγίας Πετρούπολης στη Ρωσία, μια θέση που του απέφερε έναν μισθό τρεις φορές μεγαλύτερο από τον μέσο μισθό ενός υπαλλήλου βιβλιοθήκης εκείνον τον καιρό.
![]() |
αναγνωστήριο της Αυτοκρατορικής Δημόσιας Βιβλιοθήκης της Αγίας Πετρούπολης |
Ενώ οι περισσότεροι βιβλιοθηκάριοι τρέφουν βαθύ σεβασμό για τα βιβλία, ο Pichler υπέφερε από μια ακατανόητη ασθένεια. Μερικούς μήνες αφότου ξεκίνησε να εργάζεται, το προσωπικό ανάκαλυψε ότι ένας σημαντικός αριθμός βιβλίων εξαφανιζόταν από τα ράφια της βιβλιοθήκης. Υποπτεύθυκαν κλοπή. Οι φύλακες παρατήρησαν ότι ο Pichler συμπεριφερόταν παράξενα τελευταία -του έπεφταν βιβλία κάτα την έξοδο και βεβιασμένα τα επέστρεφε στα ράφια τους, αρνούμενος να βγάλει το μακρύ παλτό του, ενώ έφευγε από τη βιβλιοθήκη πολλές φορές μέσα στην ημέρα- και άρχισαν να παρακολουθούν την κάθε κίνησή του.
Το Μάρτιο του 1871, πάνω από 4.500 κλεμμένα βιβλία διαφόρων κατηγοριών βρέθηκαν στην κατοχή του Pichler, ο οποίος διέπραξε την μεγαλύτερη κλοπή από βιβλιοθήκη που καταγράφηκε ποτέ.
Στη συνέχεια δικάστηκε, οπότε και ο δικηγόρος του ισχυρίστηκε ότι ο πελάτης του δεν ήταν κύριος της συμπεριφοράς του καθώς υπέφερε από μια “παράξενη ψυχική διαταραχή, μια μανία όχι κατά την νομική ή την ιατρική έννοια, αλλά ως ένα ανεξέλεγκτο, ακαταμάχητο, βίαιο πάθος”. Ο ισχυρισμός αυτός κατέρρευσε. Ο Pichler, κρίθηκε ένοχος και εξορίστηκε στη Σιβηρία, ως θύμα της “βιβλιομανίας”, μιας σκοτεινής ψευδο-ψυχολογικής ασθένειας που εμφανιζόταν στις ανώτερες τάξεις στην Ευρώπη και την Αγγλία τον 19ο αιώνα. Τα συμπτώματα περιελάμβαναν ένα ξέφρενο κυνήγι πρώτων εκδόσεων, σπανίων αντιγράφων, βιβλίων συγκεκριμένων μεγεθών ή τυπωμένων σε ειδικό χαρτί.