|
|
1.
Κι᾽ ἄν
ἔρχομαι σέ ᾽σένα ἀσταμάτητα
μέσ᾽ ἀπ᾽
τά μονοπάτια τῶν ὀνείρων
ὅλες
μαζί οἱ συνευρέσεις μας αὐτές
δέν
πιάνουν μιά
μπροστά
σέ μιά μόνη ματιά
πού μοῦ
χαρίζεται στόν ξύπνιο κόσμο.
[ἀπό
τήν ἀγγλική μετάφραση τῆςHelenCraigMcCullough]
2.
Μιά νύχτα σάν κι᾽ αὐτήπού οὖτε τό φεγγάρι δέν φωτίζει
τόν δρόμο σου σέ ᾽μένα
ξυπνῶ, τό πάθος μου φουντώνει
τό στῆθος μου μιά πυρκαγιά πού μαίνεται
μιά φλόγα πού ἐκρήγνυται
ἐνόσω ἐντός
μου ἡ καρδιά μου καίει.
[ἀπό
τήν ἀγγλική μετάφραση τοῦEarlMiner]
3.
Ὅταν ὁ πόθος μουἀνάβει καί φουντώνει
φορῶ τό νυχτικό μου
ἀνάποδα
-ἀπό τήν σκούρα του πλευρά,
σάν τόν τραχύ φλοιό τῆς νύχτας. [1]
[ἀπό
τήν ἀγγλική μετάφραση τῶνJaneHirshfieldκαίMarikoAratani]
4.
Ἡ
νύχτα ἡ φθινοπωρινή
εἶναι μακριά
μόνο κατ᾽ ὄνομα-
δέν ἔχουμε
παρά
μονάχα κοιταχτεῖ
καί εἶναι
ἤδη χαραυγή.
[ἀπό
τήν ἀγγλική μετάφραση τῶνJaneHirshfieldκαίMarikoAratani]
5.
Δέν σηκωνόμαστεοὖτε γιά νερό
ἀφότου τό φεγγάρι ἀνατείλει.
Κυλιόμαστε ᾽δῶ πέρα
λάμποντας.[ἀπό τήν ἀγγλική μετάφραση
τῶνJaneHirshfieldκαίMarikoAratani]
6.
Θά ὑπάρχει ἄραγε ἀκόμη
αὐτό τό ἁπαλό ρόζ χνούδι
στό τόξο
τοῦ λευκοῦ σου στέρνουὅταν ἐγώ στό σπίτι θά κοιμᾶμαι;
[ἀπό τήν ἀγγλική μετάφραση
τῶνJaneHirshfieldκαίMarikoAratani]
7.
Ἀκούω πώς ὑπάρχειὁ ἀνθός τῆς λησμονιᾶς∙
ἴσως νά βροῦμε σπόρους του
σ᾽ αὐτή τήν ἄσπρη διασπορά
τῶν ἄστρων.
[ἀπό τήν ἀγγλική μετάφραση
τῶνJane
Hirshfield καί Mariko Aratani]
8.
Κοιτάζονταςτό φῶς τοῦ
φεγγαριοῦ
πῶς χύνεται
ἀνάμεσα σ᾽ αὐτά τά δέντρα
γεμίζει ἡ καρδιά μου ὡς τά χεῖλη
μέ φθινόπωρο.
[ἀπό τήν ἀγγλική μετάφραση τῶνJane Hirshfield καί Mariko Aratani]
Μικρό βιογραφικό τῆς Ὄνο νό Κομάτσι
Ἡ Ὄνο νό Κομάτσιἔζησε
στήν Ἰαπωνία τόν 9ο αἰῶνα (μεταξύ 825 και 900 μ.Χ.), καί εἰδικότερα τήν περίοδο
Χεϊάν (794-1185 μ.Χ.). Ὑπῆρξε κυρία τῆς αὐτοκρατορικῆς αὐλῆς καί ἠθοποιός.
Εἶναι ἡ
μοναδική γυναίκα ἀνάμεσα στούς Ροκασσέν
–τούς 6 ποιητές, δηλαδή, πού ἀναφέρονται ὡς οἱἑ﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽ανιώτης, σσ. 23 εκή Ιιιν῞Εξιἰδιοφυΐεςτῆς ποίησης– στήν εἰσαγωγή τῆς Κοκινσοῦ ἤ Συλλογῆς ἀπό τό παρελθόν καί τό σήμερα, τήν
ὁποία ἐπιμελήθηκε ὁ Κί νό Τσουραγιούκι[2] τόν 10ο αἰῶνα.
Τά
ποιήματά της, πέραν ὅλων τῶν ἄλλων ἀρετῶν τους[3], ξεχωρίζουν γιά τό βαθύ ἐρωτικό
τους αἴσθημα.[4]Ἡ θρυλλούμενη
ἀνά τούς αἰῶνες καλλονή της κατέστησε στή σημερινή Ἰαπωνία τή λέξη “κομάτσι”
συνώνυμη τῆς ὀμορφιᾶς.
Σημ.:1. Ἄν καί ἡ
μεταφορά τοῦ ποιητικοῦ λόγου ἀπό μία γλῶσσα ἐνδιάμεση ἐνέχει μεγάλους
κινδύνους, ἡ συναισθηματική μου διέγερση ἀπό τήν αὔρα πού τά «τάνκα» τῆς
Κομάτσι ἀπέπνεαν, ἀκόμη καί στ᾽ ἀγγλικά, μέ ἔκανε νά παρακάμψω τούς φόβους μου.
Προσπάθησα, λοιπόν, νά τά ἀποδώσω στά ἑλληνικά, ὅπως τά αἰσθανόμουν, εὐελπιστώντας,
παράλληλα, νά μεταφέρω κάτι ἀπό τήν αὔρα τους αὐτήν καί στόν ἀναγνώστη.
2. Ἡ φόρμα τῶν 5-7-5-7-7 συλλαβικῶν ἑνοτήτων,
κατανεμημένων σέ 5 σειρές, τῆς ποίησης τῶν «ἑ﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽ανιώτης,
σσ. 23 εκή Ιιινἑ﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽ανιώτης, σσ. 23 εκή Ιιιντάνκα» ἤ «γουάκα»[5], στήν ὁποία ἀνήκουν τά
ποιήματα τῆς Ὄνο νό Κομάτσι, δέν ἦταν δυνατόν νά τηρηθεῖ. Δέν ὑπῆρχε, ἄλλωστε, οὖτε
στίς ἀγγλικές μεταφράσεις πού ἀκολουθήθηκαν.
3. Εὔ﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽ραφικό τηὐχαριστῶ πολύ ὅσους μοῦ ἔδωσαν τήν πολύτιμη βοήθειά τους.
[μετάφραση / ἀπόδοση ἀπό τ᾽
ἀγγλικά: Σοφία Γιοβάνογλου]
[1]Σύμφωνα μέ παλαιά ἰαπωνική παράδοση, ἄν φοροῦσες τό νυχτικό σου ἀνάποδα, μποροῦσες νά ὀνειρευτεῖς
τόν ἐραστή σου.
[2]Σύμφωνα μέ τόν ὁποῖο, ἡ ποίηση “φέρνει ἁρμονία στίς σχέσεις μεταξύ ἀνδρῶν καί
γυναικῶν καί ἡρεμεῖ τίς καρδιές τῶν ἄγριων πολεμιστῶν”.Βλ.Yumiko
Hulvey, S. (2006). Female Waka Poets: Love poetry in the Kokinshû.
Simply Haiku, Autumn 2006, Τόμος 4, τεῦχος 3.
[3]Τό φόρτε
της ἦταν ἡ εὐφυής χρήση λέξεων μέ διττά νοήματα, ὅπως καί συναφῶν λέξεων. Βλ.Yumiko
Hulvey 2006, ὅπ. παρ.
[4]Βλ. Ἰωαννίδου, Ι. Ε., Ἔξαρχου, Σ. Γ.
(1998). Κλασική Ἰαπωνική Ποίηση -7ος π.Χ. αἰ. ἔως σήμερα. Ἀθήνα:
Καστανιώτης, σσ. 23 ἑπ.
[5]Τά τάνκα ἤ γουάκα προηγήθηκαν τῶν χαϊκοῦ,
τῶν ὁποίων ἡ φόρμα ἀποτελεῖτο ἀπό 17 συλλαβικές ἑνότητες, κατανεμημένες σέ τρεῖς
σειρές (5-7-5).
Ωραία η εργασία σου, Σόφη.