1.

Κι᾽ ἄν
ἔρχομαι σέ ᾽σένα ἀσταμάτητα

μέσ᾽ ἀπ᾽
τά μονοπάτια τῶν ὀνείρων

ὅλες
μαζί οἱ συνευρέσεις μας αὐτές

δέν
πιάνουν μιά

μπροστά
σέ μιά μόνη ματιά

πού μοῦ
χαρίζεται στόν ξύπνιο κόσμο.

[ἀπό
τήν ἀγγλική μετάφραση τῆςHelenCraigMcCullough]

2.

Μιά νύχτα σάν κι᾽ αὐτήπού οὖτε τό φεγγάρι δέν φωτίζει

τόν δρόμο σου σέ ᾽μένα

ξυπνῶ, τό πάθος μου φουντώνει

τό στῆθος μου μιά πυρκαγιά πού μαίνεται

μιά φλόγα πού ἐκρήγνυται

ἐνόσω ἐντός
μου ἡ καρδιά μου καίει.

[ἀπό
τήν ἀγγλική μετάφραση τοῦEarlMiner]

3.

Ὅταν ὁ πόθος μουἀνάβει καί φουντώνει

φορῶ τό νυχτικό μου

ἀνάποδα

-ἀπό τήν σκούρα του πλευρά,

σάν τόν τραχύ φλοιό τῆς νύχτας. [1]

[ἀπό
τήν ἀγγλική μετάφραση τῶνJaneHirshfieldκαίMarikoAratani]

4.


νύχτα ἡ φθινοπωρινή

εἶναι μακριά
μόνο κατ᾽ ὄνομα-

δέν ἔχουμε

παρά
μονάχα κοιταχτεῖ

καί εἶναι
ἤδη χαραυγή.

[ἀπό
τήν ἀγγλική μετάφραση τῶνJaneHirshfieldκαίMarikoAratani]

5.

Δέν σηκωνόμαστεοὖτε γιά νερό

ἀφότου τό φεγγάρι ἀνατείλει.

Κυλιόμαστε ᾽δῶ πέρα

λάμποντας.[ἀπό τήν ἀγγλική μετάφραση
τῶνJaneHirshfieldκαίMarikoAratani]

6.

Θά ὑπάρχει ἄραγε ἀκόμη

αὐτό τό ἁπαλό ρόζ χνούδι

στό τόξο

τοῦ λευκοῦ σου στέρνουὅταν ἐγώ στό σπίτι θά κοιμᾶμαι;

[ἀπό τήν ἀγγλική μετάφραση
τῶνJaneHirshfieldκαίMarikoAratani]

7.

Ἀκούω πώς ὑπάρχειὁ ἀνθός τῆς λησμονιᾶς∙

ἴσως νά βροῦμε σπόρους του

σ᾽ αὐτή τήν ἄσπρη διασπορά

τῶν ἄστρων.

[ἀπό τήν ἀγγλική μετάφραση
τῶνJane
Hirshfield καί Mariko Aratani]

8.

Κοιτάζονταςτό φῶς τοῦ
φεγγαριοῦ

πῶς χύνεται

ἀνάμεσα σ᾽ αὐτά τά δέντρα

γεμίζει ἡ καρδιά μου ὡς τά χεῖλη

μέ φθινόπωρο.

[ἀπό τήν ἀγγλική μετάφραση τῶνJane Hirshfield καί Mariko Aratani]

Μικρό βιογραφικό τῆς Ὄνο νό Κομάτσι

          Ἡ Ὄνο νό Κομάτσιἔζησε
στήν Ἰαπωνία τόν 9ο αἰῶνα (μεταξύ 825 και 900 μ.Χ.), καί εἰδικότερα τήν περίοδο
Χεϊάν (794-1185 μ.Χ.). Ὑπῆρξε κυρία τῆς αὐτοκρατορικῆς αὐλῆς καί ἠθοποιός.

          Εἶναι ἡ
μοναδική γυναίκα ἀνάμεσα στούς Ροκασσέν
–τούς 6 ποιητές, δηλαδή, πού ἀναφέρονται ὡς οἱἑ﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽ανιώτης, σσ. 23 εκή Ιιιν῞Εξιἰδιοφυΐεςτῆς ποίησης– στήν εἰσαγωγή τῆς ΚοκινσοῦΣυλλογῆς ἀπό τό παρελθόν καί τό σήμερα, τήν
ὁποία ἐπιμελήθηκε ὁ Κί νό Τσουραγιούκι[2] τόν 10ο αἰῶνα.

          Τά
ποιήματά της, πέραν ὅλων τῶν ἄλλων ἀρετῶν τους[3], ξεχωρίζουν γιά τό βαθύ ἐρωτικό
τους αἴσθημα.[4]Ἡ θρυλλούμενη
ἀνά τούς αἰῶνες καλλονή της κατέστησε στή σημερινή Ἰαπωνία τή λέξη “κομάτσι”
συνώνυμη τῆς ὀμορφιᾶς.

Σημ.:1. Ἄν καί ἡ
μεταφορά τοῦ ποιητικοῦ λόγου ἀπό μία γλῶσσα ἐνδιάμεση ἐνέχει μεγάλους
κινδύνους, ἡ συναισθηματική μου διέγερση ἀπό τήν αὔρα πού τά «τάνκα» τῆς
Κομάτσι ἀπέπνεαν, ἀκόμη καί στ᾽ ἀγγλικά, μέ ἔκανε νά παρακάμψω τούς φόβους μου.
Προσπάθησα, λοιπόν, νά τά ἀποδώσω στά ἑλληνικά, ὅπως τά αἰσθανόμουν, εὐελπιστώντας,
παράλληλα, νά μεταφέρω κάτι ἀπό τήν αὔρα τους αὐτήν καί στόν ἀναγνώστη.

          2. Ἡ φόρμα τῶν 5-7-5-7-7 συλλαβικῶν ἑνοτήτων,
κατανεμημένων σέ 5 σειρές, τῆς ποίησης τῶν «ἑ﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽ανιώτης,
σσ. 23 εκή Ιιινἑ﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽ανιώτης, σσ. 23 εκή Ιιιντάνκα» ἤ «γουάκα»[5], στήν ὁποία ἀνήκουν τά
ποιήματα τῆς Ὄνο νό Κομάτσι, δέν ἦταν δυνατόν νά τηρηθεῖ. Δέν ὑπῆρχε, ἄλλωστε, οὖτε
στίς ἀγγλικές μεταφράσεις πού ἀκολουθήθηκαν.

          3. Εὔ﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽ραφικό τηὐχαριστῶ πολύ ὅσους μοῦ ἔδωσαν τήν πολύτιμη βοήθειά τους.

[μετάφραση / ἀπόδοση ἀπό τ᾽
ἀγγλικά: Σοφία Γιοβάνογλου]


[1]Σύμφωνα μέ παλαιά ἰαπωνική παράδοση, ἄν φοροῖ﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽ςῦσες τό νυχτικό σου ἀνάποδα, μποροῦσες νά ὀνειρευτεῖς
τόν ἐραστή σου.

[2]Σύμφωνα μέ τόν ὁποῖο, ἡ ποίηση “φέρνει ἁρμονία στίς σχέσεις μεταξύ ἀνδρῶν καί
γυναικῶν καί ἡρεμεῖ τίς καρδιές τῶν ἄγριων πολεμιστῶν”.Βλ.Yumiko
Hulvey, S.
(2006). Female Waka Poets: Love poetry in the Kokinshû.
Simply Haiku, Autumn 2006, Τόμος 4, τεῦχος 3.

[3]Τό φόρτε
της ἦταν ἡ εὐφυής χρήση λέξεων μέ διττά νοήματα, ὅπως καί συναφῶν λέξεων. Βλ.Yumiko
Hulvey
2006, ὅπ. παρ.

[4]Βλ. Ἰωαννίδου, Ι. Ε., Ἔξαρχου, Σ. Γ.
(1998). Κλασική Ἰαπωνική Ποίηση -7ος π.Χ. αἰ. ἔως σήμερα. Ἀθήνα:
Καστανιώτης, σσ. 23 ἑπ.

[5]Τά τάνκαγουάκα προηγήθηκαν τῶν χαϊκοῦ,
τῶν ὁποίων ἡ φόρμα ἀποτελεῖτο ἀπό 17 συλλαβικές ἑνότητες, κατανεμημένες σέ τρεῖς
σειρές (5-7-5).