13ο Πανθεσσαλικό Φεστιβάλ Ποίησης: Zoë Skoulding

 

Tο φετινό Πανθεσσαλικό Φεστιβάλ Ποίησης θα πραγματοποιηθεί από τις 25 ως τις 29 Αυγούστου 2025. Η Ουαλή ποιήτρια Zoë Skoulding θα συμμετάσχει στο πρόγραμμα.

Εδώ σας παρουσιάζουμε μια επιλογή ποιημάτων της σε μετάφραση του Νικόλα Κουτσοδόντη και επιμέλεια της Βάγιας Κάλφα. Η συμμετοχή της ποιήτριας στο πρόγραμμα υποστηρίζεται από το Literature Across Frontiers και το Wales Arts International (στα πλαίσια του προγράμματος “Coastal Echoes”).

Πράξεις στην άκρη του ωκεανού

Η πράξη της κολύμβησης

Απλώστε στο δέρμα σας διοξείδιο του τιτανίου να φτιάξετε ένα μεταλλικό στρώμα για προστασία απ’ τον ήλιο. Περάστε χρόνο πολύ, χαζεύοντας τους λαμπυρισμούς στην επιφάνεια της θάλασσας. Δείτε προσεκτικά την άμμο, όλη φτερά κορακιών σε μαύρο του ιλμενίτη. Περπατήστε αργά μες στο νερό, παρατηρώντας τη θερμοκρασία του σε σχέση με αυτή του αίματός σας, νιώστε το γαργάλημα στο δέρμα και την απουσία αριστερά και δεξιά σας μικρών ψαριών που να περνούν από δίπλα. Φανταστείτε πως το σώμα σας είναι ένα εργοστάσιο διοξειδίου του τιτανίου που παράγει υψηλής ποιότητος TiO2, το οποίο έχει επιθυμητές ιδιότητες, όπως υψηλή φωτοκαταλυτική δραστηριότητα,
ισχυρή απορρόφηση φωτός και εξαιρετική διασπορά για σταθερή οπτική απόδοση. Φανταστείτε πως απελευθερώνετε λίμνες λαδιού και οξέων στο νερό. Όλα αυτά δεν είναι ιδέα σας. Φανταστείτε πως είστε ψάρια και γρήγορα κολυμπήστε μακριά. Καταλάβετε πως σας είναι αδύνατο, γιατί είστε εργοστάσιο μαζί και ψάρι.

 

Η πράξη της ερμηνείας των κορακιών

Ακολουθήστε τα χνάρια των κορακιών στην άμμο μέχρι να μαζευτούν σε κόμπους πλάι στις ψαρόβαρκες. Διαβάστε την κίνηση ως νόημα, τη γραμμή των πουλιών ως αφήγηση, το σύμπλεγμα των στροφών σαν ποίημα. Ακολουθήστε μια γραμμή πρόζας ώσπου να γίνει ποδοπατημένο τραγούδι, σημάδια των νυχιών σαν σύμφωνα. Συνδυάστε τα με το ύψος και την τραχύτητα των κορακίσιων φωνών που ξαφνικά σας κυκλώνουν. Διαβάστε το κοράκι σαν μια κατάσταση εντός της σελίδας, έπειτα διαβάστε χωρίς τη σελίδα, χωρίς τη γλώσσα ή το σχήμα των γραμμάτων. Διαβάστε την ανερμήνευτη παρουσία αυτού που σας βαστάει ανάμεσα στο βάδισμα του πουλιού και το σβήσιμό του απ’ τη θάλασσα. Ερμηνεύστε τα σημάδια, που ήδη είναι ερμηνεία του ανθρώπινου και του ψαρίσιου ρυθμού· ερμηνεύστε το πουλί που ερμηνεύει εσάς.

 

Η πράξη του ρεμβασμού του δειλινού

Δύο ώρες πριν απ’ το δειλινό, μετακινηθείτε δυτικά σε ομαδικό σχηματισμό. Δώστε προσοχή στους γύρω σας, αλλά μείνετε προσηλωμένοι στον ορίζοντα. Προσαρμόστε το εσωτερικό σας μάτι προς αυτόν ή αυτό που βρίσκεται στην άλλη πλευρά. Νιώστε το θαλασσινό νερό να έρχεται και να φεύγει από πάνω σας. Βγάλτε μια σέλφι να αποδείξετε πως υπάρχετε στην ξηρά, ως μοναδική
ύπαρξη με καθαρό περίγραμμα. Τώρα κοιτάξτε πάλι κατά τη θάλασσα, αυτή τη φορά υποβρυχίως, τη διάβρωση των περιγραμμάτων, το ξέβγαλμα της άμμου, τη διάβρωση των υφάλων, τη διάβρωση των σφουγγαριών, τη διάβρωση των κοραλλιών, τη διάβρωση των διθύρων, τη διάβρωση των βρυόζωων, τη διάβρωση των πεταλίδων, τη διάβρωση των σωληνοσκωλήκων. Ξαναφέρτε τη σκέψη σας πίσω στην ξηρά, στη γραμμή των ανθρώπων που στέκονται στην άκρη του χάρτη που λιώνει εντός της θάλασσας. Γυρίστε να αντικρίσετε το σκότος και κινηθείτε με τους άλλους σαν κόκκοι άμμου, διασκορπισμένοι.

 

Το νησί

είναι ξηρά    είναι το σύνολο των πιθανών διευθετήσεων
κινείται βόρεια         ενώ οι αστερισμοί ταξιδεύουν νότια
κινείται ελεύθερα κι είναι γι’ αυτό απρόβλεπτο        δεν είναι κάτι
παραπάνω από συσσωρευμένη σκόνη     είναι μια ατελείωτη γραμμή που ξε-
διπλώνεται κόντρα στη θάλασσα       μοιάζει με επανάληψη μα είναι
ένας τρόπος διακλάδωσης      λέγεται ότι πέφτει σε
κατάσταση χάους       δεν είναι μήτε μεταφορά μήτε ερμηνεία είναι
μονάχα ερμηνεία        δεν είναι ούτε άστρο που λιώνει ούτε εκρηκτικό
παγάκι                            χρειάζεται την αγάπη μας όπως το συλλογικό έργο
προκύπτει
από μια κατάσταση μοριακής αβεβαιότητας       είναι λιγότερο η ελπίδα που
απέτυχε
απ’ ό,τι ένα πρόβλημα διανομής      δεν είναι ένα σώμα που αιμορραγεί
ή κενό σε θαλάσσιο χάρτη      είναι ένα δαχτυλίδι από φώτα είναι ο λόγος
που τίποτα δεν είναι ποτέ έτσι απλό         προχωράει μπροστά στροβιλίζεται
διάστικτο           πλαγιολισθαίνει πάνω από τον ορίζοντά του είναι επιλεκτική
πληροφορία και κινητική ενέργεια είναι κυματική συνάρτηση και
στροφορμή       είναι διασπορά         είναι αναδιάταξη        είναι
μια αργή διαδικασία είναι εδώ που βρισκόμαστε είναι αυτό που
σπάει και σπάει

 

Φώκια

στο μπες και βγες ενός βράχου είσαι
εδώ και στοχάζεσαι
την επόμενή σου κίνηση μέσα σε γκρίζο
πιο σκούρο ξετυλίγεται μια απροσδόκητη ταινία
ένα πλάνο μακρινό γυρισμένο κεφάλι πτερύγιο
όχι χαιρετισμός μα προειδοποίηση
όρθιο ενάντια στην σαν σκακιέρα της θάλασσας
ξεγελάς τον θάνατο στο τσακ
προς το παρόν στο παιχνίδι των αριθμών
πλούσια σε λίπος
νανουρισμένη όσο ο ουρανός σωπαίνει
πάνω σε ένα δέρμα από σκουμπρίσιο σύννεφο
έτσι θα θέλαμε να το σκεφτόμαστε
ενώ διαλαλούμε ακόμη τις απώλειές μας
μέσα σε αυτό το αδειανό ζεστό νερό
και με όλα του τα ψάρια ψαρεμένα ανακινείς
τον λείο όγκο σου μια συλλαβή
διάστικτη ω ασημένια που
γλιστράς σε μονοχρωμία μυστική
ελάσσονα έβδομη στην παλίρροια
που σηκώνεται αδέσμευτη κάτω από την επιφάνεια
σε μια διπλή ζωή είναι αλήθεια
δεν υπάρχει ποτέ αρκετός χρόνος μα
μονάχα αυτό εδώ το μοναδικό
φωτεινό καρέ σοκαρισμένο ανοιχτό
στην ξεπλυμένη σου σιλουέτα

 

Η Zoë Skoulding είναι ποιήτρια και κριτικός λογοτεχνίας με ενδιαφέροντα που περιλαμβάνουν τη μετάφραση, τον ήχο και την οικολογία. Είναι Καθηγήτρια Ποίησης και Δημιουργικής Γραφής στο Bangor University. Η πιο πρόσφατη ποιητική της συλλογή τιτλοφορείται A Marginal Sea (Carcanet Press, 2022). Στις προηγούμενες συλλογές της (που εκδόθηκαν από τον εκδοτικό οίκο Seren Books) περιλαμβάνονται οι εξής: The Mirror Trade (2004), Remains of a Future City (2008), που ήταν υποψήφια για Ουαλικό Βιβλίο της Χρονιάς, The Museum of Disappearing Sounds (2013), υποψήφια για το Βραβείο Ted Hughes, και Footnotes to Water (2019), που αποτέλεσε πρόταση του Poetry Book Society και απέσπασε το Βραβείο του Ουαλικού Βιβλίου της Χρονιάς το 2020. Το 2020 εξέδωσε, επίσης, τα The Celestial Set-Up (Oystercatcher Press, 2020) και A Revolutionary Calendar (Shearsman). Για το σύνολο του ποιητικού της έργου τής απονεμήθηκε το 2018 το Βραβείο Cholmondeley από την Εταιρεία Συγγραφέων. Το κριτικό της έργο περιλαμβάνει δύο μονογραφίες, τις Contemporary Women’s Poetry and Urban Space: Experimental Cities (Palgrave McMillan, 2013) και Poetry & Listening: The Noise of Lyric (Liverpool University Press, 2020). Πρόσφατα υπήρξε υπεύθυνη του ερευνητικού προγράμματος Transatlantic Translation: Poetry in Circulation and Practice Across Languages (χρηματοδοτούμενο από το Arts and Humanities Research Council, 2020-22), μετά το δίκτυο Poetry in Expanded Translation (2017-2018). Από το 2009 έως το 2011 σε συνεργασία με την ευρωπαϊκή πλατφόρμα Literature Across Frontiers, διηύθυνε το Metropoetica, ένα συνεργατικό πρόγραμμα για τη μετάφραση, το φύλο και τον αστικό χώρο. Διετέλεσε αρχισυντάκτρια του διεθνούς τριμηνιαίου περιοδικού Poetry Wales (2008-2014) και συνιδρύτρια του (North) Wales International Poetry Festival το 2012.