Γράφει η φιλόλογος Αγάθη Γεωργιάδου
10/4/2022
Η ποιητική συλλογή “Ζαριά στο πιθάρι” είναι η έκτη ποιητική παρουσία του Αχιλλέα Κατσαρού και η ωριμότερη του ως τώρα. Σταθερά μεταμοντέρνα η γραφή του , υπαινικτική και πολύσημη. Γλώσσα ρέουσα, ευέλικτη, δυναμική και σκέψη βαθιά πολιτικοποιημένη. Ήδη από τον τίτλο (“Ζαριά στο πιθάρι”) παρατηρούμε την αγάπη του ποιητή για τη γλώσσα. Τρία α που δείχνουν το άνοιγμα του ποιητή στον κόσμο και δυο ρ που αντηχούν τον ξερό ήχο ζαριών που πέφτουν στο πιθάρι. Νοηματικά, δείχνουν μια καταβύθιση στο μέσα σκοτάδι, στη σκοτεινή ποιητική ενδοχώρα.
Τα ποιήματα της συλλογής εκτείνονται από το Α ως το Δ. Είναι τέσσερις ενότητες με πεζόμορφα κυρίως ποιήματα, ποικίλης έκτασης, που κυμαίνονται από ένα στίχο μέχρι και ολοσέλιδα.Οι τέσσερις ενότητες (Α, Β, Γ, Δ) αντιστοιχούν σε τέσσερα γεωγραφικά μήκη και πλάτη, Αλάσκα (Deadhorse), Ιερουσαλήμ, Περού (Λίμα) και Κρήτη (Ηράκλειο), σύμφωνα με σημείωση του ποιητή. Συμβολικές οι τέσσερις γεωγραφικές ενδείξεις, θυμίζουν τέσσερις σταυρούς, που συμβολίζουν/ οριοθετούν το πεπερασμένο της ζωής στη γη. Σαν είναι όλη η γη τάφος, παραφράζοντας τον Θουκυδίδη.
Στα ποιήματα ξεχωρίζει κανείς την άγρυπνη συνείδηση του ποιητή (ή μήπως τη θλίψη του;) καθώς αντικρίζει τη ματαιότητα των ανθρωπίνων πράξεων, τις προδοσίες (το φιλί του Ιούδα), τα τείχη που χωρίζουν τους ανθρώπους, όπως της Ιερουσαλήμ, τα συρματοπλέγματα, τον πόλεμο που καλπάζει, τους νεκρούς παντού.
Η ποιητική συλλογή αποτελεί ένα διάλογο του ποιητή με τον εαυτό του, ενώπιος ενωπίω, σε μια προσπάθεια να κατανοήσει τον παραλογισμό του κόσμου. Οι λέξεις «νεκροί», «αίμα», «δαίμονες», «πληγές» επαναλαμβάνονται συνεχώς, αναδεικνύοντας τη φοβερή όψη της εποχής μας. Στον αντίποδα, ο ποιητής, μοναχικό αηδόνι, τραγουδά άγρυπνος για όσα τον θλίβουν και, καθώς αναζητεί κάποια ελπίδα για ν’ αντέξει, «μετρά πληγές όνειρα όπως μετρά αστέρια», νιώθει όπως ο Μινώταυρος κλεισμένος στον Λαβύρινθο:
“Σε άλλο δωμάτιο πνίγεσαι από τους στίχους
Που γράφτηκαν και δεν θα γραφτούν
Για σένα και για μένα.
Δεν ανήκω σε καμία καθαρή ποίηση.
Είμαι βρώμικος.
Το αίμα μου;
Και αυτό βρώμικο.
Αν έχω κάτι γαλάζιο πάνω μου
Είναι ένας μίτος που καταλήγει στο κενό.
Εκεί οι σκιές είναι δειλές κι ο ήλιος
Βυθίζεται γλυκός μες στο φλιτζάνι σου”.