Ποιητική Κατοίκηση στον Κόσμο
Παναγιώτης Ι. Ηλιόπουλος, “Ετερόλεκτον” (εκδόσεις Ιωλκός, 2023)
Του Γιώργου Κωνσταντίνου Μιχαηλίδη
Θα ήθελα να ήμουν εκεί, στο oratorio της σιωπής, στο εργαστήρι, ώστε να δω και να ακούσω τον πυρήνα της ποιητικής συλλογής, Ετερόλεκτον, του Παναγιώτη Ι. Ηλιόπουλου, η οποία κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ιωλκός.
Οι λόγοι είναι δύο και απλοί: πρώτον θέλω να δω τον τρόπο που μεταστοιχειώνει εικόνες δοσμένες από τον Λόρκα, τον Νερούδα και τον Βαλιέχο σε μαγικούς αμφιβραχείς στίχους, τους οποίους πρέπει οι καθηγητές Ελληνικής φιλολογίας να διδάσκουν στα πανεπιστήμια ως υποδείγματα στους φοιτητές τους‧ δεύτερον, τον τρόπο με τον οποίο ο νεανικός ενθουσιασμός για τον έρωτα συνδυάζεται με τη στωική ωριμότητα, δηλαδή τον τρόπο συμπλοκής των αισθήσεων, των συμπλεγμάτων των αισθήσεων, με τη διαύγεια της φιλοσοφικής εποπτείας– αυτή η συμπλοκή φαίνεται έντονα στο ποίημα, «Οι Καθρέφτες»:
Δίχως κορμί τι να ζητάει;
Στέκεται μόνη.
Προεικάζει στο σκοτεινό της δέρμα
των νεφελωμάτων
την άγρυπνή της πηγή.Λούζω τα μαλλιά μου στον κρύο
ιδρώτα της νύχτας,
τα δάχτυλά μου κεριά, μαυλιστικό το φως
διαπερνώντας την τρέλα, καίγεται
κι αφήνει αποκαΐδια
δίπλα σ’ έναν κέδρο.Ανασαίνω γυμνός την ανάσα της.
Κάποτε που θα μένω μόνος
θα συναντώ σ ’ένα συρτάρι
τους καθρέφτες της.[1]
Η ποίηση του Παναγιώτη Ι. Ηλιόπουλου είναι κοινωνική, έντονα διαπροσωπική και αυτό επιτυγχάνεται μέσα από τον φόβο: φοβόμαστε τον άγνωστο κόσμο και προσπαθούμε είτε μέσα από τον έρωτα, είτε μέσα από τη φιλοσοφία ή και τα δύο μαζί, να γνωρίσουμε τον κόσμο σε βάθος, γνωρίζοντας ταυτόχρονα σε αυτό το ταξίδι, σε αυτή τη δοκιμασία, τον εαυτό μας– αυτό φαίνεται ιδιαίτερα στο ποίημα, «Γραφή» και στην τελευταία στροφή του ποιήματος, «Ετερόλεκτον»:
Χορεύεις τις νύχτες, χωρίς να φοβάσαι
αν έρθει ζηλιάρα νωρίτερα η μέρα,
χορεύεις σαν λίμνη που αρχίζει πιο πέρα
να λάμπει υγρή στο κορμί και θυμάσαιπώς μέσα σου θα ‘ρθω, σαν άγριο φεγγάρι,
να βρέξω στα χείλη γλυκό το νερό σου,
το σώμα, τη δίψα και τον πυρετό σου
να φέρω κοντά μου κι ευθύς να σε πάρειη τρέλα, καρδιά μου, που νιώθω για σένα.
Μαζεύοντας τ’ άστρα στα στήθη σου πάνω
θα σε καταλύσω, θ’ αρπάξω το φως σου,γραφή θα το φτιάξω να γράφει για μένα
θα κάψω τη μέρα, φωτιά θα τα κάνω
τα όσα μιλούν και δεν λεν τ’ όνειρό σου.[2]
Ανοίγω τα παράθυρα προς τον κόσμο
προσέχοντας μη θρυμματίσω τα ξερά φύλλα
που είναι εκεί σταματημένα
από το περσινό φθινόπωρο.
Κοιτάζοντας τους μεγάλους ζωγράφους
στα σύννεφα προετοιμάζω
την ψυχή ενός νέου μου δωματίου.[3]
Λέξεις πυκνές, γεμάτες νοηματικούς χυμούς και ρυθμό κοσμούν την ποιητική συλλογή, Ετερόλεκτον, βάζοντας εκ νέου τη μεγαλύτερη υπαρκτική προβληματική του ανθρώπου: ο έρωτας ως φιλοσοφία του κόσμου και η φιλοσοφία ως έρωτας του κόσμου. Και στις δύο περιπτώσεις μιλούμε για την ποιητική κατοίκηση στον κόσμο, δηλαδή το κράμα του ιδιόκοσμου, του διάκοσμου και του βιόκοσμου μας.
Αυτό είναι η ποιητική συλλογή του Παναγιώτη Ι. Ηλιόπουλου, Ετερόλεκτον: απόπειρα ποιητικής κατοίκησης στον κόσμο.
Σύντομο βιογραφικό
Ο Γιώργος Κωνσταντίνος Μιχαηλίδης είναι μεταπτυχιακός φοιτητής Φιλοσοφίας, μεταφραστής, βιβλιοκριτικός και υπεύθυνος της γραμματείας του Ινστιτούτου Φιλοσοφίας ΙWPR. Προσφάτως κυκλοφόρησε το πρώτο αφιέρωμά του πάνω στην Μπιτ Ποίηση από το περιοδικό των εκδόσεων Οδός Πανός, τεύχος 200.
[1] Παναγιώτης Ι. Ηλιόπουλος, Ετερόλεκτον (Αθήνα: Ιωλκός, 2023), 41.
[2] Στο ίδιο, 19.
[3] Στο ίδιο, 73.
