Σημείωση του μεταφραστή
Η Αντικειμενική Σχολή Ποίησης της Αργεντινής
Αργεντινή 1990. Η τελευταία γενιά ποιητών του 20ου αιώνα, κάνει δειλά την εμφάνιση της στο νεοσυσταθέν λογοτεχνικό περιοδικό «18 whiskys». Μεταφραστές, σεναριογράφοι κινηματογραφιστές ή δημοσιογράφοι και πάνω απ’ όλα ποιητές, αποτελούν μέλη της μυθικής παρέας των δεκαπέντε νέων τότε ανήσυχων πνευμάτων που ίδρυσαν την επιδραστική επιθεώρηση στις αρχές της δεκαετίας του ΄90. Δεν κυκλοφόρησαν παρά μονάχα δυο τεύχη (δυσεύρετα σήμερα), μα ήταν αρκετά για να ταράξουν τα λιμνάζοντα ποιητικά ύδατα. Με σύνθημα τον περίφημο στίχο-ρίμα του ρομαντικού ισπανού ποιητή Γουστάβο Αδόλφο Μπέκερ [Gustavo Adolfo Bécquer, 1836- 1870], «Poesía eres tú», ή «η ποίηση είσαι εσύ» και τη χρήση μιας αντιλυρικής θεματικής και γλώσσας, μετέφεραν στους στίχους τους τον παλμό μιας εποχής.
Σαράντα σχεδόν χρόνια μετά, το έργο τους παραμένει σχετικά άγνωστο παρότι έθεσαν τις βάσεις για τη λεγόμενη Νέα Αργεντίνικη Ποίηση (Nueva Poesía Argentina), η οποία γράφεται ως σήμερα. Εμπνευσμένοι από τον Ezra Pound (1885 – 1972) και κυρίως τον William Carlos William (1883 – 1963) έγραψαν τη δική τους εκδοχή Αντικειμενικής Ποίησης (Objective Poetry), περιγράφοντας τον κόσμο που τους περιέβαλλε και εκφράζοντας την ανάγκη για μια ποίηση εθνική έξω από την ισοπεδωτική κατηγοριοποίηση-κλισέ της «λατινοαμερικάνικης ποίησης».
Οι Μαρτίν Πρίετο (Ροσάριο, 1961), Λάουρα Γουίτνερ (Μπουένος Άιρες, 1967), Ντανιέλ Γκαρθία Χέλντερ (Ροσάριο, 1961) και ο Φαμπιάν Κάσας (Μπουένος Άιρες, 1965) που παρουσιάζονται μεταφράζονται για πρώτη φορά στα ελληνικά. Το παρόν αφιέρωμα δημοσιεύτηκε στο λογοτεχνικό περιοδικό «Το δέντρο», στο τεύχος Αυγούστου του 2023.
Σήμερα σας παρουσιάζουμε τρία ποιήματα του Martín Prieto.
Martín Prieto (Rosario, 1961)
Πτυχιούχος του Τμήματος Λογοτεχνίας και διδάκτορ Λογοτεχνίας και Κριτικών Σπουδών του Εθνικού Πανεπιστημίου του Ροσάριο όπου και διδάσκει. Έχει εκδόσει δυο ποιητικές συλλογές, ενώ ποιήματά του έχουν συμπεριληφθεί στους συλλογικούς τόμους «Poesía de Cuarta» (1980) και «Con uno basta» (1982). Ο Μαρτίν Πριέτο υπήρξε ιδρυτικό μέλος των ιστορικών λογοτεχνικών περιοδικών «Diario de poesía» και «18 whiskys». Διευθύνει το Κέντρο Μελέτης Αργεντίνικης Λογοτεχνίας.
Μείζονα θέματα
Μετά από χρόνια αφιερωμένα σ’ ασημαντότητες,
στην αρρωστημένη αναδίφηση των λεπτομερειών,
αποφάσισα ν’ ασχοληθώ με τα μείζονα θέματα:
Τον έρωτα, την πολιτική, το υπερβατικό, την ευτυχία.
Πεπεισμένος τελικά πως ο κόσμος εκτείνεται έξω απ’ το διαμέρισμά μου
αγόρασα μια στοίβα ηλεκτρονικά εισιτήρια
και βγήκα να διατρέξω την πόλη με λεωφορείο
απορροφημένος απ’ το τοπίο και το βουβό μουρμουρητό
στο οποίο μετατρέποταν οι ταυτόχρονες κουβέντες
των συγχρόνων μου. Η γκρίζα αχλή
που υψώνεται από την κάψη των σκουπιδιών στις φτωχογειτονιές
και η άλλη, παρθένα, που αναδύεται ροδαλή απ’ το νερό
του αγέρωχου ποταμού, τύλιγαν τις περιπλανήσεις μου μέσα σε μία αύρα
ονειρική και όλα μοιάζαν έξω
απ’ το ακριβές περίγραμμά τους.
Απ’ το παράθυρο
Ο κόσμος είναι αυτός ο σιδηροδρομικός σταθμός, αδιόρατος σχεδόν απ’ τη βροχή.
Υπάρχει, ανάμεσα στις ράγες, ένα απομεινάρι:
Ένα αστραφτερό πορτοκάλι σφηνωμένο κόντρα στη σιδηροτροχιά.
Ο άνθρωπος στρώνει τραπέζι
και νομίζει πως αλλάζουν σε κάτι τα πράγματα.
Η αποκάλυψη
Το θάμπος της νεότητας έσβησε
ακριβώς τη στιγμή που σου έγραφα ένα γράμμα
που δεν σου έστειλα. Το γράμμα ήταν μεγαλειώδες,
μιλούσε για ένα φράγμα στην Αυστραλία
που είχαμε κάνει μπάνιο ένα καλοκαίρι
και για τα λευκά και κίτρινα άνθη
από κάτι νούφαρα που μπλέκοταν μες στα μαλλιά σου
και πετούσαν σαν μαριονέτες από πεταλούδες
κάθε φορά που εσύ κουνούσες το κεφάλι
για να τα βγάλεις από πάνω σου
Και δεν έφευγαν. Γιατί σου έγραψα;
Γιατί σταμάτησε η μπόρα
που έμοιαζε πως θα κρατούσε αιώνια;
Γιατί συνέβη κάτι ενώ συνέβαινε κάτι άλλο;
Γέρασα γράφοντας σου ένα γράμμα
σκοπός του οποίου ήταν να σου διηγηθώ πως ήσουν κάποτε
και για κάθε κύτταρο δικό σου που κατάφερνα να απαθανατίσω
πέθαινε ένα δικό μου, ένα δικό μου πέθαινε, πέθαινε.
Σχόλια, Ανθολόγηση, Μετάφραση: Νάνσυ Αγγελή
Σύντομο βιογραφικό της μεταφράστριας
Γεννήθηκα στην Εύβοια το 1982. Σπούδασα μετάφραση και δημοσιογραφία. Από το 2008 ζω στην Ισπανία όπου ασχολούμαι επαγγελματικά με τη μετάφραση και την διδασκαλία ξένων γλωσσών. Συνεργάστηκα με το «Κέντρο Βυζαντινών, Κυπριακών και Νεοελληνικών Σπουδών» του Πανεπιστημίου της Γρανάδα και με το Διεθνές Ινστιτούτο Μετάφρασης «Institut Virtual Internacional de Traducció» του Πανεπιστημίου του Αλικάντε. Διηγήματα και μεταφράσεις μου έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά του διαδικτύου και στις ετήσιες ανθολογίες διηγημάτων Ιστορίες Μπονζάι (εκδ. Γαβριηλίδης). Από τα Αγγλικά έχω μεταφράσει Joyce Carol Oates, M. Atwood, Henri Cole και Jamaica Kincaid. Από τα Ισπανικά, García Lorca, Neruda, Benedetti, Huidobro, Iwasaki και Peri Rossi, μεταξύ άλλων. Σε δική μου μετάφραση κυκλοφορούν η ανθολογία Φως-Έρωτας-Θάνατος με επιλεγμένα ποιήματα του νομπελίστα Ισπανού ποιητή Vicente Aleixandre (εκδόσεις «Παράξενες Μέρες»), η δίγλωσση ποιητική συλλογή Poémes της Τερέζας Κολόμ, καθώς και η βραβευμένη συλλογή Νερά Μάνες της βάσκας ποιήτριας Leire Bilbao (εκδόσεις «Βακχικόν»). Έχω γράψει τρεις συλλογές διηγημάτων. Η πιο πρόσφατη, υπό τον τίτλο Προσμόνη ή τα βουνά, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Περικείμενο». Διηγήματα μου έχουν μεταφραστεί στα ιταλικά. Contact Info: nancyangeli1@hotmail.com