Η Madara Gruntmane θα συμμετάσχει στο 11ο Πανθεσσαλικό Φεστιβάλ Ποίησης, το οποίο θα πραγματοποιηθεί από τις 21 ως τις 25 Αυγούστου στη Λάρισα, στον Βόλο, στην Καρδίτσα και στα Τρίκαλα.
1997
Κοίτα τις κόρες των ματιών της, έχει πάρει ναρκωτικά;
Ψάξε για ψείρες
Κοίτα πώς είναι βαμμένη στο πρόσωπο
Θα της λείπει καμιά βίδα
Ήμουν στο καρναβάλι στη Σχολή Τεχνών
Η φίλη μου ζωγράφισε τετράγωνα στο πρόσωπό μου
Κι ύστερα έπεσες, μεθυσμένη
Όχι, δεν ήμουν μεθυσμένη
Με έσπρωξαν
Ποιος σ’ έσπρωξε;
Δεν ξέρω
Κατέβαινα τις σκάλες τρέχοντας
Σίγουρα της λείπει κάποια βίδα
Σας λέω, μ’ έσπρωξε ένας από τους πέντε άντρες απ’ τους οποίους είχα μόλις ξεφύγει
Καλημέρα
Είμαι ο Υπαστυνόμος Λέιγια
Πες το, σε βίασαν, έτσι δεν είναι
Τους ξέφυγα
Γιατρέ, πιστεύω πως πρέπει να εξετάσετε το θύμα
Δεν χρειάζομαι εξέταση
Παρακαλώ, πείτε μου γιατί δεν μπορώ να κουνήσω το αριστερό μου χέρι
Όλα στη θέση τους
Γιατί ήσουν μόνη μέσα στη νύχτα σε μια σκοτεινή αυλή;
Δεν ήμουν μόνη, ήμουν με τον Γιάνις πριν φύγει
Και μετά δύο άντρες με σήκωσαν απ’ τις μασχάλες και τρεις άντρες μας ακολούθησαν
Βρέθηκα στην αυλή γιατί με κουβάλησαν μέχρι εκεί
Τι συνέβη μετά;
Μετά με περικύκλωσαν και ήμουν στη μέση
Μετά
Μετά ξέφυγα
Αυτό είναι αδύνατον
Επιτέθηκα σε δύο απ’ αυτούς με τις γροθιές μου κι έτρεξα
Μετά έτρεξαν πίσω μου, στις σκάλες
Μετά δεν θυμάμαι
Ξύπνησα έχοντας συγκρουστεί μ’ έναν τοίχο
Γιατρέ, θα μπορέσω να ξαναπαίξω πιάνο;
Το αριστερό μου χέρι και ο ώμος δεν κουνιούνται
Γιατί περιμένατε τόσο πολύ πριν κάνετε κάτι;
Η αστυνομία δεν σε πιστεύει
Είσαι σίγουρη ότι όλα έγιναν έτσι;
Ναι, έτσι έγιναν όλα
Ρωτήστε τον άντρα που με βρήκε
Είναι ο σύζυγος της μαμάς μου
Πώς βρέθηκε εκεί;
Επειδή δουλεύει στη Σχολή Τεχνών
Η μαμά μου ξέρει τι μου συνέβη;
Μαμά, μην κλαις τώρα
Δεν έχω τίποτα το φοβερό
Όλα θα πάνε καλά
Θα με συναρμολογήσουν ξανά με την εγχείρηση
Θα δεις, όλα θα πάνε καλά
Και το κεφάλι μου θα γιάνει
Μαμά
Γιατρέ, είμαι τρομοκρατημένη
Θέλω στ’ αλήθεια να ζήσω αυτή τη φορά
Ξύπνα, ξύπνα
Η εγχείρηση τελείωσε
Προσπάθησε να ηρεμήσεις
Πονάει, σημαίνει ότι είσαι ζωντανή
μετάφραση: Mārta Ziemelis kai Richard O’Brien
***
Αγαπάει τόσο απαιτητικά
θέλοντας να αποδείξει πως δεν είναι ένα λάθος
πάνω στον παγκόσμιο χάρτη
μπήγοντας τις ιστορίες της μέσα στις ρωγμές
του διαλυμένου τοίχου του σπιτιού
Επιδεικνύει τόσο απεγνωσμένα
ότι είναι καλή
Εντοπίζει προστατευτικά σύμβολα σε σημαδεμένα πρόσωπα
υποσχόμενα αιώνια επιτυχία και αθανασία
Τους αφήνει να ανεβαίνουν και να κατεβαίνουν
Τους αφήνει να μπουκάρουν μέσα και να μην καθαρίζουν
Ζωγραφίζει ένα πορτοκάλι πάνω στα στήθη της, μοιράζει βελάκια και λέει:
Φανταστείτε πως είναι ο ήλιος
Δεν σας επιτρέπεται να πετύχετε αυτό το κομμάτι
Δεν θα υπάρχει τίποτα για να φάτε
μετάφραση: Ευσταθία Π.
***
Έγλειφαν η μία του άλλου τις πληγές
μεταμορφώνονταν σε λυκάνθρωπους
Αλυχτούσε
τη νύχτα και τα μεσάνυχτα
τέντωνε τα πρωινά πάνω απ’ το κεφάλι της
σαν πλαστική σακούλα
Ασφυκτιώντας
ο λαιμός της πρησμένος
από τον καπνό του τσιγάρου
μέσα στον οποίο αυτός κρυβόταν
κάνοντας θόρυβο και τρέμοντας από φόβο
για κάθε τι που του είχαν απαγορεύσει ή αρνηθεί
απλώνοντας τον εαυτό του πάνω σε κάθε της μέλος
Το πρωί της Δευτέρας αυτή σύρθηκε μακρυά
οριστικά
μετάφραση: Ευσταθία Π.
***
προσευχή
την επόμενη φορά που θα επιβιώσω
παρακαλώ θυμίστε μου
υπάρχουν μόνο δύο επιλογές
να είσαι άσχημα
ή
να είσαι καλύτερα
μετάφραση: Ευσταθία Π.
***
ετοιμόρροπα κάστρα
χωρίς δωμάτια
χωρίς εαυτούς
ένας πύργος περιμένει
όταν μια γλώσσα τον αγγίζει
το σκηνικό αλλάζει
τώρα κάποιος αναρριχάται -αργά, αργά- σε κάποιου άλλου τον λαιμό
στην επόμενη λήψη, μητέρες με άδεια καροτσάκια
κάνουν βόλτες σε χωράφια με πικραλίδες
ένα μικρό αγόρι πάνω σε έναν καναπέ, ποζάρει σαν κλειδί του σολ,
κυλάει δεξιά και αριστερά, δεξιά και αριστερά
κάποιος παίζει χαρτιά μόνος του
υπάρχουν ηρεμιστικά στη θέση της θείας κοινωνίας
την ώρα που οι γιατροί κάνουν ενέσεις
σκεπτόμενοι πως αληθινή ζωή είναι ό,τι βρίσκεται έξω
μετάφραση: Ευσταθία Π.
***
αλλά η μεγάλη αγάπη
δεν μου ταιριάζει
Λοιπόν, κοιτάξτε
πόσο όμορφη είμαι
εύσωμη
με χοντρά χείλη
με μια υγρή γλώσσα
αναμενόμενα ξαναμμένη
πάντα έτοιμη να με χτυπήσουν
στο πρόσωπο
μετάφραση: Mārta Ziemelis kai Richard O’Brien
Σύντομο βιογραφικό:
Η Madara Gruntmane (ποιήτρια, μουσικός και καλλιτέχνιδα) γεννήθηκε στη Λετονία το 1981. Από το 2015 έχει λάβει μέρος σε διεθνείς διοργανώσεις, ανάμεσά τους το Πρόγραμμα Συγγραφής του Διεθνούς Πανεπιστημίου, οι Αναγνώσεις του Μουσείου Τέχνης Davenport FIGGE, το Φεστιβάλ Βιβλίου της Αϊόβα, αλλά και σε διάφορα ποιητικά φεστιβάλ στο Βερολίνο, στην Ιρλανδία, στο Βέλγιο, στην Ελλάδα, στην Κροατία, στην Τουρκία, στην Αγγλία κ.α. Έχει εκδόσει τρεις ποιητικές συλλογές: Aizmīlestība (Afterlove. Ρήγα: Neputns, 2022), Dzērājmeitiņa (Το μεθυσμένο κορίτσι του μπαμπά, Ρήγα: Neputns, 2018), and Narkozes (Νάρκωση, Ρήγα: Neputns, 2015). Τα βιβλία της έχουν εκδοθεί στην Αγγλία και στην Τουρκία. Το βίντεό της “Κι εσύ μπορείς να είσαι εκεί” έχει συμμετέχει στη Μπιενάλε της Κομαγηνής στην Τουρκία (2022). Το βίντεό της “Seen”, σε συνεργασία με την Εσθονή καλλιτέχνιδα Alyona Movko-Magi συμμετείχε στην έκθεση “Ήρθα εδώ για να είμαι μόνη” στην Αίθουσα Τέχνης του Tallinn. Το 2023 έλαβε μέρος σε διάφορες ομαδικές εκθέσεις στη Ρήγα. Τρέχει το διαθεματικό μεταπτυχιακό πρόγραμμα της Ακαδημίας Τέχνης της Λετονίας POST, το οποίο βασίζεται σε κόνσεπτ τέχνης με συγκείμενο.