Νέα κυκλοφορία: Η καλοσύνη διαχωρίζει τη μέρα από τη νύχτα, Marija Dejanović
Μετάφραση: Irena Gavranović Lukšić
Επιμέλεια: Κατερίνα Ηλιοπούλου
Στο βιβλίο της Η καλοσύνη διαχωρίζει τη μέρα από τη νύχτα η Marija Dejanović “παρατηρεί τον εαυτό της από απόσταση μέχρι να τον αναγνωρίσει”. Αυτή η συλλογή συντίθεται από θαυμάσιους λυρικούς στίχους οι οποίοι εξερευνούν την ιδέα του αιώνιου ξένου: του εαυτού. Όπως μία έντονα διορατική μάρτυρας με πάθος για αναστοχασμό, οι ιδέες της Dejanović ξεδιπλώνονται και ανθίζουν απ’ άκρη σ’ άκρη ως μνήμη και ιστορία, αναδύονται στο παρόν και το μεταπλάθουν, προκειμένου να ξυπνήσουν τους αναγνώστες από τον βαθύ ύπνο της αυταπόδεικτης ευτυχίας και φέρνοντας στο φως, μέσω της κρυστάλλινης εικονοποιίας της, τις ευεργετικές αλήθειες που ενέχουν οι σκληρές πραγματικότητες.
–Sandorf Passage
Τα ποιήματα της Marija Dejanović είναι κεφάλαια μιας νουβέλας που δεν έχει γραφεί. Ή κεφάλαια της ζωής. Γραμμένα από ένα μεγάλο ταλέντο, αλλά παράλληλα και από μια μεγάλη διεκδίκηση απέναντι στη ζωή, αυτά τα ποιήματα στέλνουν ένα σημαντικό μήνυμα και δίδαγμα στο μακρινό σύμπαν: δεν υπάρχουν μεγαλύτερες διαφορές από τις μικρές διαφορές, διαφέρουμε στα αλήθεια μόνο από αυτούς που είναι πολύ κοντά μας. Ευγενής, ανήσυχη και οικουμενική ποίηση.
-Miljenko Jergović
Στοιχεία βιβλίου:
ISBN: 9786185463496
Αριθμός σελίδων: 72
Διαστάσεις: 21×14
Τιμή: 10,60
Έτος έκδοσης: 2023
ΜΕΛΙΤΖΑΝΑ
Ξέρεις, τώρα είμαι από εδώ
μου έλεγε η μητέρα κοιτάζοντας το γεμάτο μελιτζάνες
μισό μέρος του κήπου που καλλιεργούσε
με υπερβολική φροντίδα, σαν παιδί, στο μικρό τετράγωνο γης
που είχε αγοράσει με χρήματα που έβγαλε
φτύνοντας αίμα και τώρα το όργωνε από αριστερά προς τα δεξιά
και μετά από κάτω προς τα πάνω σα να’πλεκε πουλόβερ
Στο άλλο μισό το χώμα χρειάζεται ακόμα σκάψιμο
και μοιάζει σαν με το κάθε χτύπημα της σκαπάνης
να μεγαλώνει την απόσταση από το χωριό όπου μεγάλωσε
και τούτο τον κήπο όπου στεκόμαστε
σαν να είναι το κάθε βήμα μπροστά ένα καινούργιο κενό
αλλά και το κάθε καινούργιο κενό ένας λόγος να προχωρήσουμε
Στην κάθε τρύπα φυτεύει μιαν ανάμνηση
των από καιρό θαμμένων προσώπων
Το εκεί δεν υπάρχει πια
Παρόλο που εσύ το επισκέφθηκες ίσως δυο φορές στη ζωή σου
ενώ εγώ είμαι εδώ ήδη έναν χρόνο περισσότερο
από ότι είχα ζήσει στην —
και τότε σταματάει προτού να πει
ότι γεννήθηκα την εποχή της εθνικής κάθαρσης
αλλά δεν υπήρχε τίποτα καθαρό
στο νοσοκομείο στο οποίο πρωτοεμφανίστηκα
— ζωντανή σαν από θαύμα —
ενώ γύρω από την ξεδιπλωμένη σάρκα της μητέρας μου πέθαιναν
στρατιώτες και πολίτες
— της δικής της σάρκας — και ότι γεννήθηκα σε ένα κρεβάτι
που σε τέτοιο καμία γυναίκα δεν θα έπρεπε να γεννάει
και κανένα παιδί να βλέπει τον κόσμο για πρώτη φορά
ότι τέτοια νοσηλεία δεν μπορεί να λέγεται υπηρεσία
αλλά έγκλημα κατά της ανθρωπότητας
Σήκωσε ελαφρώς τον αγκώνα
να σκουπίσει τον ιδρώτα από το μέτωπο
και να σταματήσει το σκάψιμο
Σιωπηλές μπήκαμε στο αυτοκίνητο
Μερικές ώρες αργότερα είδαμε τη συνοριακή αστυνομία
Εξακολουθεί να μην τους χωνεύει
Όπως και την προηγούμενη φορά που την είδα
η γιαγιά φοράει το φθαρμένο γκρίζο φόρεμά της
και ένα πλατύ χαμόγελο
Στέκεται στην πύλη με σουφρωμένα μάτια
Μας έφτιαξε πατατόπιτα
Παρόλο που εδώ και χρόνια δε θυμάται σχεδόν τίποτα
Η γιαγιά εξακολουθεί να θυμάται τέλεια το πρόσωπο της μητέρας μου
Δεν άλλαξες καθόλου, κόρη μου
λέει, απλώνει το χέρι
και μου χαϊδεύει το μάγουλο
Η Marija Dejanović (1992) είναι ποιήτρια και θεατρική συγγραφέας. Σπούδασε Συγκριτική Φιλολογία και Παιδαγωγική στο Πανεπιστήμιο του Ζάγκρεμπ. Ζει μεταξύ Ζάγκρεμπ, Κροατίαs και Λάρισας και έχει εκδώσει τρία βιβλία ποίησης: 2018 – Etika kruha i konja (Βραβείο Goran, βραβείο Kvirin), 2019 – Središnji god (Βραβείο Zdravko Pucak), 2021 – Dobrota razdvaja dan i noć (επιλεγμένη λίστα για το μεγαλύτερο Κροατικό βραβείο ποίησης, Tin Ujević) και μία θεατρική παράσταση Ne moramo više govoriti, svi su otišli (Βραβείο Marin Držić για το έτος 2020 από το Υπουργείο Πολιτισμού της Κροατίας). Μεμονωμένα ποιήματά της βραβεύτηκαν με το Βραβείο Milo Bošković (2021), το Βραβείο DiBiase Poetry Contest (2021) και το Βραβείο Castello di Duino (2022).
Το βιβλίο της Η καλοσύνη διαχωρίζει τη μέρα από τη νύχτα κυκλοφόρησε στη Σερβία (Treći trg, 2022), στις ΗΠΑ (Sandorf Passage, 2023), στη Βόρεια Μακεδονία (PNV Publikacii, 2023), και στην Ελλάδα (Thraka, 2023).
Στην Ελλάδα κυκλοφορεί επίσης μία τρίγλωσση επιλογή των πιο πρόσφατων ποιημάτων της Όρατο Όστο (2020, Κύκλος Ποιητών), όπως αντίστοιχα έχει κυκλοφορήσει και στη Γερμανία μια τρίγλωσση επιλογή ποιημάτων της (2022, Hausacher LeseLenz). Μεμονωμένα ποιήματά της έχουν μεταφραστεί σε 20 γλώσσες.
Είναι μέλος της Κροατικής Εταιρείας Συγγραφέων, του Κέντρου PEN της Κροατίας και της πλατφόρμας διεθνών ποιητών και φεστιβάλ Versopolis. Παράλληλα είναι μία από τις συντάκτριες των περιοδικών Tema και Libartes καθώς και αναπληρώτρια διευθύντρια του Πανθεσσαλικού Φεστιβάλ Ποίησης.
