Σχετικά με την παρέμβαση στην παράσταση του Γιώργου Κιμούλη
Γράφει ο Νικόλας Κουτσοδόντης
Ο Ελεύθερος Κοινωνικός Χώρος “Σχολείο” προέβη στην διαμαρτυρία έξω από την παράσταση του Γιώργου Κιμούλη.
Αυτό είναι το κείμενο στο οποίο υποστηρίζουν τη θέση τους (παρατίθεται στις φωτογραφίες). Διαβάζοντας το μπορεί κάποιο άτομο να δει ένα κάλεσμα σε μέτωπο ενάντια στη βία γενικά, στην εξουσιαστική συμπεριφορά γενικά. Δεν γνωρίζω αν υπάρχει αναλυτικότερο κείμενο, ωστόσο αυτό μοιάζει να μην διαφωτίζει καθόλου ούτε την συγκεκριμένη περίπτωση, ούτε να οδηγεί σε ευρύτερα κοινωνικά και πολιτικά συμπεράσματα. Ένας βιασμός και μια σεξουαλική παρενόχληση είναι ακριβώς ίδιας κατηγορίας βία με τις προσβολές, την υποτίμηση, την πίεση ή και τη σωματική βία που ασκεί ένα αφεντικό στον πλαίσιο της εργασίας. Είναι μια ατομικότητα ενάντια σε μια άλλη ατομικότητα, ένα υποτελές άτομο, μια υφιστάμενη θηλυκότητα ενάντια σε ένα ισχυρό αρσενικό με εξουσία που επιλέγει να γίνει εξουσιαστική- δηλαδή χάνει τη μάσκα της κοροϊδίας πίσω από την κοινωνική ειρήνη που τη συνοδεύει. Η θέση της υποτέλειας σε έναν ακραία μοναχικό κόσμο, εκείνη της αδύναμης θηλυκότητας, απαιτεί την υπεράσπιση της μόνο από ένα σώμα ατομικοτήτων, στη φύση του ανοργάνωτο- ρευστό σε επίπεδο θέσεων και ασταθές ως προς τη συμμετοχή του, δηλαδή επικαιρικό, ευκαιριακό, εξαρτημένο από την υποκειμενική διάθεση που αποκλείει μια σταθερότητα, μια στράτευση, μια συγκροτημένη θέση και στάση με πιο μόνιμα χαρακτηριστικά. Ο δε τρόπος της ατομικής καταγγελίας από τα Social ή τις τηλεοράσεις, ως μέσα έκφρασης της απομονωμένης ατομικότητας, αγκαλιάζονται ως ύστατη κραυγή απελπισίας από τις/τους/ τα απελπισμένα άτομα που υπέστησαν κακοποίηση (δεν μας νοιάζει τι και πώς), και ποτέ μα ποτέ δεν θα βρουν χώρο και φωνή μέσα σε δομές κοινωνικές ή πολιτικές, στη βάση της τάξης κυρίως. Είναι ένα κείμενο μάλλον αυτόνομο, που στηρίζει την υποκειμενική ατομική εμπειρία ως πεδίο δράσης και πολιτικής, με εμφανή τάση την βραχυκύκλωση εμβάθυνσης στο κάθε ξεχωριστό περιστατικό, στο κάθε φαινόμενο και συμβάν και ξορκισμού σε οτιδήποτε συνδέει το ατομικό με το συλλογικό, το κοινωνικό. Ατομικότητες για ατομικότητες, απομονωμένα άτομα που βρίσκουν στήριξη σε άλλα απομονωμένα άτομα σε ευκαιριακά, είπαμε, επικαιρικά ξεσπάσματα στήριξης, χωρίς ορατούς στόχους και προθέσεις. Γιατί η βία και η εξουσιαστική συμπεριφορά είναι ο,τι την ονομάσεις και πιο συγκεκριμένα ο,τι τη νιώσεις, χωρίς ερμηνεία ιδιαίτερη και χωρίς -κυρίως- αναζήτηση αιτίας κοινωνικής ή πολιτικής. Μάλλον πάει η συζήτηση για την βίαιη φύση του ανθρώπου σε αντίθεση με την καλλιεργήσιμη ενσυναίσθηση και τη στάση φροντίδας που απαιτείται με ακτιβιστικές δράσεις.
Η βία στον εργασιακό χώρο είναι εδώ. Η καταρράκωση της/του υπαλλήλου είναι εδώ, την έχω βιώσει και ζήσει. Η σεξουαλική παρενόχληση και ο βιασμός από το αφεντικό είναι μια μορφή ακραίας άσκησης εξουσίας που είναι και ποινικό ζήτημα. Θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως έγκλημα που ναι μεν βρίσκει τη ρίζα του στην πατριαρχία και στο εκμεταλλευτικό σύστημα, αλλά δεν είναι κάθε αφεντικό βιαστής, ούτε κακοποιητής σεξουαλικά. Ο βιασμός δεν έχει τάξη και δεν μπορεί να συγκριθεί με καμία άλλη μορφή βίας, πόσο μάλλον να αφομοιωθεί σε ένα γενικό κείμενο αντίδρασης για τη βία. Ούτε η βία των αφεντικών είναι απλώς βία όμοια με τον βιασμό. Είναι βία ταξική και νομιμοποιημένη -ο,τι γουστάρει κάνει το αφεντικό και οι προϊστάμενοι, αν δεν αντέχεις παραιτήσου, δικό σου πρόβλημα – και δεν συγκρίνεται με τις μεμονωμένες μικροεξουσίες του πατέρα ή σύζυγου αφέντη στο σπίτι. Η βία της κυρίαρχης τάξης επί της πλειοψηφούσας τάξης των εκμεταλλευομένων, η βία των αφεντικών προς τους εργαζόμενους είναι η ρίζα και κάθε άλλης βίας. Η πατριαρχία με τις μικροεξουσίες της είναι αντανάκλαση αυτής ακριβώς της απάνθρωπης εκμεταλλευτικής κοινωνίας, με αυτή ακριβώς την οικονομική βάση που υφίσταται στο τώρα. Σε έναν κόσμο που διοικούν και γυναίκες, που εξουσιάζουν, αναπαράγοντας την πατριαρχία όπως την παρέλαβαν, η ονομάτιση του και η ερμηνεία του βρίσκουν εμπόδια για ευνόητους λόγους. Είναι ο Καπιταλισμός, τελεία.
Η εξουσιαστική συμπεριφορά του αφεντικού είναι σύμφυτη με τον ρόλο του στις εργασιακές σχέσεις. Όσο καλό και φιλικό αφεντικό κι αν είναι οι σχέσεις με τους υπαλλήλους του είναι, σε επίπεδο παραγωγής, ανισότιμες και αποτελούν κομμάτι της αλυσίδας της εκμετάλλευσης μέσα σε ένα άδικο σύστημα. Το ατομικό βίωμα μέσα στον χώρο εργασίας, με όλη την υποκειμενική του διάσταση, έχει νόημα και αξία όταν νοείται ως μέρος ενός συνόλου, σε σχέσει με τις εργασιακές σχέσεις και η βάση του είναι ταξική. Ο διαχωρισμός του από άλλα, η μη συνάντηση του με το ευρύ, όχι πια σε πλαίσιο διαφορετικότητας αλλά σε πλαίσιο συνειδητής επιλογής ταξικής πλευράς και άρα ομοιότητας, ας πούμε, απλώς είναι ένας φιλελεύθερος ιδεολογικά τακτικισμός με στόχο την θόλωση της όποιας συνεύρεσης και συνάντησης των ανθρώπων νοούμενων ως τάξη, ακριβώς επάνω στην κοινή ταξική τους καταγωγή. Κοινώς είναι ένας ακόμα τρόπος διατήρησης του εκμεταλλευτικού συστήματος, του Καπιταλισμού, στη ηλίθια λογική ενός μη κακοποιητικού, φροντιστικού, άφυλου, φεμινιστικού Καπιταλισμού. Ένα ψευδεπίγραφο καλλώπισμα του συστήματος που δείχνει το αδιέξοδο, που ξορκίζει την προοπτική της ανατροπής και της επανάστασης.
Όχι λοιπόν. Ο Κιμούλης, που είναι και διαχρονικά ΚΚΕ, αν θέλει να έχει το ηθικό κύρος ενός κομμουνιστή θα πρέπει να γνωρίζει πως η ταπεινότητα, η σεμνότητα, ο σεβασμός στους συναδέλφους, η φροντίδα, η στήριξη, η ανθρωπιά είναι η πεμπτουσία της ιδεολογίας που υποτίθεται στηρίζει. Δεν έχω ιδέα τι κάνει τόσα χρόνια ως γνωστός αριστερός θιασάρχης. Ένας κομμουνιστής-αφεντικό? Ναι υπάρχει. Στον αντιφατικό του ρόλο, που είναι θεμιτός γιατί ζούμε στον Καπιταλισμό, θα πρέπει να είναι τύπος και υπογραμμός με τους συναδέλφους του. Είναι δεν είναι δεν γνωρίζω καθόλου. Κανένα χάιδεμα δεν χωρά εδώ. Επειδή είναι ακριβώς αυτός που είναι με τις θέσεις που έχει οι απαιτήσεις είναι μεγαλύτερες.
Το μεγάλο ζήτημα, ωστόσο, είναι το εξής: αφεντικά και υπάλληλοι ποτέ δεν είναι ίσοι και αυτό λέγεται ταξική πάλη. Η συνειδητοποίηση του και η καθαρότητα θέσεων κρίνει το ποια άτομα είναι ενσωματωμένα ή όχι από το σύστημα.