Συνέντευξη Ούρος Πραχ
“Το Καταφύγιο του Οδυσσέα” κατά τα έτη 2021 και 2022. “Το Καταφύγιο του Οδυσσέα” συνιστά ένα διεθνές πρόγραμμα λογοτεχνικών διαμονών για ποιητές, συγγραφείς και μεταφραστές, την διαχείριση του οποίου έχουν αναλάβει η Θράκα (Ελλάδα), το Sandorf (Κροατία), το Krokodil (Σερβία), Η Ένωση Σλοβένων Λογοτεχνών (Σλοβενία) και το Literature Across Frontiers (Ουαλία). Το πρόγραμμα βρίσκεται σε ισχύ τα τελευταία 4 χρόνια και μέσα στα χρόνια αυτά, 20 συγγραφείς έχουν διαμείνει στη Λάρισα για μια περίοδο 2 εβδομάδων, ενώ με τη σειρά τους 10 Έλληνες συγγραφείς έχουν διαμείνει σε πόλεις όπως η Λιουμπλιάνα, το Βελιγράδι, και το νησί Μλιετ. Αυτή είναι η συνέντευξη του ποιητή Ούρος Πραχ, που διέμεινε στη Λάρισα κατά τον τελευταίο κύκλο του προγράμματος. Οι αιτήσεις για τους Έλληνες συμμετέχοντες στο νέο κύκλο θα ανοίξουν σύντομα, ενώ η δίγλωσση ανθολογία με τα ποιήματα των συμμετεχόντων “Κάπου στο ενδιάμεσο /Somewhere in the Middle”, εχει εκδοθεί και μπορείτε να μάθετε περισσότερα εδώ.
To project χρηματοδοτήθηκε από το Πρόγραμμα Creative Europe και το Ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.
1.Ποια περίοδο βρέθηκες στη Λάρισα; Ήταν η πρώτη σου φορά στην Ελλάδα;
Την επισκέφτηκα πάνω στην πιο καυτή της περίοδο, τον Αύγουστο του 2021. Το χρονοδιάγραμμα είχε οριστεί έτσι ώστε να ολοκληρωθεί η διαμονή με τη συμμετοχή μου στο Πανθεσσαλικό Φεστιβάλ Ποίησης. Αυτή ήταν η πρεμιέρα μου στην Ελλάδα.
2.Πως πέρασες κατά τη διαμονή σου στα πλαίσια του Ulysses Shelter; Ποια εντύπωση σου άφησε η πόλη;
Την μισή περίοδο την πέρασα μαζί με την επίσης συμμετέχουσα μαζί μου στο πρόγραμμα, ποιήτρια Γκριγκ Μιούζ, στο παραθαλάσσιο χωριό Βελίκα. Κάπως τα κατάφερα να ξεχάσω το laptop μου πίσω στο Airbnb στη Θεσσαλονίκη, όπου είχα διανυκτερεύσει πριν μεταβώ στη Θεσσαλία, και το συνειδητοποίησα πια όταν είχα ήδη φτάσει στον προορισμό μου. Ευτυχώς, είχαν την καλοσύνη να μου το επιστρέψουν μια βδομάδα μετά. Η απουσία του με έκανε, φυσικά, να νιώθω νευρικός, ωστόσο με απελευθέρωσε και από την σκλαβιά της οθόνης. Αποδείχτηκαν πολύ μακάριες αυτές οι, δίπλα ή ακριβώς πάνω στο νερό, μέρες , με λίγο γράψιμο, λίγο διάβασμα, μερικές καλές συζητήσεις, αλλά κυρίως ηρεμία. Το δεύτερο μισό της διαμονής ήταν εκ διαμέτρου αντίθετο: μια γεμάτη βδομάδα στη μικρή, υπερθερμασμένη, ζωντανή πόλη, ταξιδεύοντας από τη μια διαφορετική τοποθεσία που γίνονταν το φεστιβάλ στην άλλη, με εκδρομές, δείπνα και γεύματα και καφέδες και ποτά και διαβάσματα, με ανθρώπους και ανθρώπους, με ποίηση που τη συζητούμε και την επιτελούμε.
3.Ταξιδεύεις συχνά; Πως η αλλαγή του μέρος ή η παραμονή σε ένα μέρος σε επηρεάζει στην δημιουργικότητα σου;
Εξαρτάται με ποιον με συγκρίνεις, αλλά ναι, πριν τον Covid ταξίδευα όλο και συχνότερα. Είναι η σύγχρονη ζωή του ποιητή, πρέπει να είμαστε νεοτροβαδούροι ή περιπλανώμενοι πωλητές, προωθώντας το έργο μας και -σε μεγάλο βαθμό- την ίδια την παρουσία μας. Έχω μια αμφίθυμη σχέση με αυτή την πραγματικότητα. Μολαταύτα, νιώθω την ανάγκη να μετακινούμαι. Στην πραγματικότητα είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι του έργου μου: όταν σχεδιάζω ένα ταξίδι το κάνω οργανώνοντας το γύρω από συγκεκριμένους, κυρίως υποβαθμισμένους, ήμι- εγκαταλειμμένους, βιομηχανικά καθημαγμένους τόπους, που μπορούν να επανοικειοποιηθούν από ενδιαφέροντα είδη, ανθρώπους ή απλά τον χρόνο. Αυτά είναι τα τοπία από τα οποία συνήθως γράφω. Ωστόσο, χρειάζεται να βρίσκομαι και ο ίδιος σωματικά σε κίνηση, ώστε να έχω τη δυνατότητα εξαρχής να γράψω.
Παρατήρησα ένα εγκαταλειμμένο παλιό λατομείο όπως ήμασταν καθοδόν μια μέρα από τη Βελίκα για τη Λάρισα- μου τράβηξε αμέσως την προσοχή. Έπειτα, πριν την έναρξη του φεστιβάλ στον κήπο του Διαχρονικού Μουσείου Λάρισας η Γκριγκ κι εγώ επισκεφτήκαμε την εξαιρετική μόνιμη έκθεση που φιλοξενεί, μέσα στην οποία υπήρχε ένα εξέχον τμήμα σχετικά με τα αρχαία λατομεία verde antique (Θεσσαλικός πράσινος λίθος ή οφίτης), ενός από τους πολυτιμότερους λίθους της αρχαιότητας, όπως έμαθα εκεί. Περιλάμβανε ένα εκλεπτυσμένο, χειροποίητο τοπίο που παρουσίαζε την κατά προσέγγιση τοποθεσία του λατομίου, σε κοντινή απόσταση από την πόλη. Αναγνώρισα τον λόγo άμεσα. Την επομένη, βρήκα ένα επιστημονικό άρθρο σχετικά με το θέμα των ζωγραφιών με ακριβείς τοποθεσίες, τις εντόπισα στον διαδικτυακό χάρτη και κίνησα για εκεί, παίρνοντας το λεωφορείο ως Το Ομορφοχώρι, έπειτα συνέχισα πεζή μεταξύ χωραφιών με βαμβάκια και ηλιοτρόπια, προσπέρασα μια βιομηχανοποιημένη φάρμα ζώων ως τους πρόποδες του βουνού κι έπειτα πάνω, μέχρι τα αμαρκάριστα στον χάρτη λατομία…
4.Μίλησε μας περισσότερο για το έργο σου. Δουλεύεις κάτι καινούριο αυτή την περίοδο;
Συνεχίζω να γράφω για τον μη χώρο όπου η ταραγμένη γη, ξοφλημένη από τα στοιχεία, συναντά το περιθωριακό κορμί. Σε αναζήτηση της συμβιογένεσης στη γλώσσα για το διασωματικό κείμενο.
5.Είναι γενικά σημαντική η λογοτεχνία; αν ναι- γιατι; αν όχι- γιατι οχι;
Είναι αρκετά σημαντική. Πράττει.
6.Με ή χωρίς την παράθεση της ιστορίας πίσω από τη φράση, πες μας κάτι που σου είπαν κατά τη διάρκεια της παραμονής σου στη Λάρισα και σου έχει μείνει.
“Μοιάζεις με κολυμβητή που έχει διατροφική διαταραχή”
Ο ΟΥΡΟΣ ΠΡΑΧ (Μάριμπορ, 1988) είναι ο συγγραφέας τριών ποιητικών συλλογών στα σλοβενικά. Čezse polzeči (Λιουμπλιάνα: CSK, 2012), Tišima (Λιουμπλιάνα: CSK, 20152015 – υποψηφιότητα για το Βραβειο Veronika and Jenko) και Udor (Λιουμπλιάνα: ŠKUC, 2019). Το 2018 του απονεμήθηκε το Βραβείο Exil Lyrikpreis στη Βιέννη για το διερευνητικό του ποίημα “Nostra Silva,”το οποίο γράφτηκε στα γερμανικά. Τον Φλεβάρη του 2019 συμμετείχε στο πρόγραμμα διαμονών του Σλοβενικού Υπουργείου Πολιτι- σμού στη Νέα Υόρκη, τον Σεπτέμβρη του 2019 στο Traduki και Ρουμάνικο Εθνικό Μουσείο Λογοτεχνίας στη Βουδαπέστη, και τον Ιούνιο του 2020 της IHAG στο Graz. Μεταφράσεις των ποιητικλων του συλλογών, μεμονω- μένων ποιημάτων και δοκιμίων του έχουν δημοσιευτεί σε 17 χώρες. Υπήρξε ο συνιδρυτής και μακροχρόνιος αρχισυντάκτης του Περιοδικού IDIOT, ο διευθυντής προγράμματος του διεθνούς φεστιβάλ Literodrom και ο συνιδρυτής του Μουσείου της Τρέλας, του Trate. Διαμένει στη Βιέννη
Μετάφραση: Νικόλας Κουτσοδόντης