Συνέντευξη Νατάσα Σρντιτς
“Το Καταφύγιο του Οδυσσέα” κατά τα έτη 2021 και 2022. “Το Καταφύγιο του Οδυσσέα” συνιστά ένα διεθνές πρόγραμμα λογοτεχνικών διαμονών για ποιητές, συγγραφείς και μεταφραστές, την διαχείριση του οποίου έχουν αναλάβει η Θράκα (Ελλάδα), το Sandorf (Κροατία), το Krokodil (Σερβία), Η Ένωση Σλοβένων Λογοτεχνών (Σλοβενία) και το Literature Across Frontiers (Ουαλία). Το πρόγραμμα βρίσκεται σε ισχύ τα τελευταία 4 χρόνια και μέσα στα χρόνια αυτά, 20 συγγραφείς έχουν διαμείνει στη Λάρισα για μια περίοδο 2 εβδομάδων, ενώ με τη σειρά τους 10 Έλληνες συγγραφείς έχουν διαμείνει σε πόλεις όπως η Λιουμπλιάνα, το Βελιγράδι, και το νησί Μλιετ. Αυτή είναι η συνέντευξη της ποιήτριας Νατάσα Σρντιτς, που διέμεινε στη Λάρισα κατά τον τελευταίο κύκλο του προγράμματος. Οι αιτήσεις για τους Έλληνες συμμετέχοντες στο νέο κύκλο θα ανοίξουν σύντομα, ενώ η δίγλωσση ανθολογία με τα ποιήματα των συμμετεχόντων “Κάπου στο ενδιάμεσο /Somewhere in the Middle”, εχει εκδοθεί και μπορείτε να μάθετε περισσότερα εδώ.
To project χρηματοδοτήθηκε από το Πρόγραμμα Creative Europe και το Ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.
1. Ποια περίοδο βρισκόσουν στη Λάρισα; Ήταν η πρώτη σου φορά στην Ελλάδα;
Ήμουν στη Λάρισα από τις 21 Ιουνίου ως τις 5 Ιουλίου. Δεν ήταν η πρώτη μου επίσκεψη στην Ελλάδα. Στο παρελθόν είχα επισκεφτεί μερικές φορές τις ελληνικές ακτές και άλλη μια φορά είχα έρθει σε σχολική εκδρομή του λυκείου.
2. Πως πέρασες κατά τη διάρκεια της διαμονής σου στο πρόγραμμα του Ulysses’ Shelter; Ποια ήταν η εντύπωση σου για την πόλη;
Ξόδεψα τον περισσότερο χρόνο τελειοποιώντας και επανεξετάζοντας τη μετάφραση μου το βιβλίου reading in the dark του Ιρλανδού συγγραφέα Seamus Deane. Στον ελεύθερο μου χρόνο έκανα βόλτες στο κέντρο της πόλης και κατά μήκος του ποταμού, δοκίμασα τοπικά φαγητά και καφέ, επισκέφθηκα το Διαχρονικό Μουσείο και το χωριό του οικοδεσπότη μου, δίπλα στη θάλασσα (μακάρι να είχα πάει εκεί περισσότερο από δυο φορές!) και, τέλος, πέρασα ένα ευχάριστο βράδυ συζητώντας για τη δουλειά μου με τους λίγους και εκλεκτούς που παραβρέθηκαν στην εκδήλωση παρά το κύμα καύσωνα που επέμενε. Οι άνθρωποι που γνώρισα, οι γεμάτες έμπνευση συζητήσεις μαζί τους και η ίδια η πόλη με έκαναν να νιώθω σαν στο σπίτι μου καθ’ όλη τη διάρκεια της παραμονής μου.
3. Ταξιδεύεις συχνά; Πως επηρεάζει η αλλαγή του τόπου ή η παραμονή σε έναν τόπο τη δημιουργικότητα σου;
Το να αλλάζω τόπο και να μένω κάπου αλλού για μια ορισμένη χρονική περίοδο έχει ευεργετικά αποτελέσματα στο δημιουργικό κομμάτι. Υποθέτω ότι συνοψίζεται στην έννοια της αρχής και του τέλους, στην αίσθηση ενός συνόλου που ενέχει μια τέτοια διαμονή, όταν πασχίζεις να την αξιοποιήσεις στο μέγιστο δυνατόν βαθμό.
4. Μίλησε μας περισσότερο για το έργο σου. Γράψεις αυτή την περίοδο κάτι καινούργιο;
Μέχρι στιγμής, έχω μεταφράσει 15 βιβλία (11 από τα αγγλικά στα σερβικά, 4 από τα σερβικά στα αγγλικά). Τα περισσότερα έχουν εκδοθεί από τον Partizanska knjiga, έναν εκδοτικό οίκο που συνδιαχειρίζομαι μαζί με άλλους δύο ανθρώπους και στον οποίο επίσης έχω την ευθύνη της διεύθυνσης, των ξένων δικαιωμάτων και της διαχείρισης έργων. Επί του παρόντος, επέλεξα να πάρω ένα σύντομο διάλειμμα από τις μεταφράσεις και να ασχοληθώ με κάτι εντελώς διαφορετικό. Πρόσφατα καταπιάστηκα με τη δημιουργία ιστοσελίδων και το ψηφιακό μάρκετινγκ. Ο χρόνος θα δείξει εάν είναι μόνο μια ιδιοτροπία παροδική ή ένα πάθος με διάρκεια. Σύντομα θα αρχίσω μια καινούργια μετάφραση, η οποία είναι μέρος του πρότζεκτ Restor(i)ed: European Short Story Today (RESST), συνχρηματιδοτούμενο από το Creative Europe. Το εν λόγω βιβλίο είναι το I Could Ride All Day in My Cool Blue Train του Άγγλου συγγραφέα Peter Hobbs. Ανυπομονώ για αυτό.
5. Είναι η λογοτεχνία σημαντική γενικά; Εάν ναι -γιατί ναι; Αν όχι -γιατί όχι;
Για μένα προσωπικά είναι. Σε αντίθετη περίπτωση, δεν θα με απασχολούσε. Πάντα αγαπούσα με την ίδια ένταση τις θετικές επιστήμες, ειδικά τα μαθηματικά, αφενός, και τη γλώσσα και τη λογοτεχνία, αφετέρου. Στην ιδανική περίπτωση είναι, ως ένα βαθμό, και τα δύο παρόντα στη ζωή μου. Σε γενικές γραμμές, η λογοτεχνία δεν διατίθεται να δώσει κανενός είδους τελικές απαντήσεις, πόσο μάλλον ακριβείς, αντιθέτως διαρκώς εγείρει ερωτήματα που μας χτυπούν με έναν βαθύτερο, πιο ανθρώπινο τρόπο απ’ ότι άλλες πτυχές της ανθρώπινης δραστηριότητας. Όσο κι αν φαίνεται παράδοξο αυτές τις μέρες, σε καιρούς πανδημίας, η λογοτεχνία μοιάζει να προσφέρει το πιο λίγο σε δολιότητα έδαφος για να σταθούμε όρθιοι.
6. Με ή χωρίς την παροχή συμφραζομένων, παράθεσε μια φράση που είπες εσύ ή κάποιος άλλος κατά τη διαμονή σου στη Λάρισα, την οποία θυμάσαι ακόμα.
“Πάμε για καφέ!”
Η ΝΑΤΑΣΑ ΣΡΝΤΙΤΣ (το γένος Μίλκοβιτς) γεννήθηκε στο Σμεντέρεβο της Σερβίας το 1984. Αποφοίτησε από το Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Λο- γοτεχνίας, της Σχολής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου, όπου και υποστήριξε την διδακτορική της διατριβή Scientiflc and Artis- tic Truth in John Banville’s Fiction (Επιστημονική και καλλιτεχνική αλή- θεια στο έργο του Τζον Μπάνβιλ). Εργάζεται ως μεταφράστρια λογοτε- χνίας από τα αγγλικά στα σέρβικα και αντιστρόφως. Μέχρι σήμερα έχει μεταφράσει πάνω από δώδεκα βιβλία. Διεξάγει επίσης εργαστήρια λογο- τεχνικής μετάφρασης στο Βελιγράδι. Διαμένει στο Κίκιντα της Σερβίας με τον σύζυγο και την κόρη της.
Μετάφραση: Νικόλας Κουτσοδόντης