Tatiana Faia, fontana delle tartarughe – Μετάφραση: Τώνια Τζιρίτα Ζαχαράτου
αυτοί που φώναξαν
μακρινούς εραστές
σε μοναχικές κρεβατοκάμαρες
έστρωσαν τα κρεβάτια τους τα βράδια
των τελευταίων ημερών του φθινοπώρου
καθώς η βοή
των σιντριβανιών αντηχούσε πέρα μακριά
και το φως τρυπούσε τα μισάνοιχτα παντζούρια
κι εσύ περίμενες ακόμα
για απροσδόκητα σημεία ζωής
αντίθετα εγώ πηδώντας τα σκαλιά
δύο δύο και τέσσερα τέσσερα
χαμένη σε σκέψεις που κανείς δεν θέλει
σταμάτησα μόλις έφθασα στα μισά
τώρα ό,τι απέμεινε από το απόγευμα αυτής της πόλης
διηθίζεται μέσα από τα πεύκα
και συνειδητοποιώ πως δεν ξέρω τι θα πει προνόμιο
αυτοί οι άνθρωποι που έρχονται και φεύγουν από τις ζωές μας
χωρίς να αφήσουν ούτε μια γρατζουνιά στην επιφάνεια
ή μια πληγή τόσο βαθιά που
–κλισέ των κλισέ–
να ακουμπάς το στήθος σου
με ασυνήθιστη περιέργεια για να ελέγξεις
αν η καρδιά σου μπορεί ακόμα να χτυπά
τόσο γρήγορα με ένα είδος φωτισμένης δύναμης
με ένα φως που μπορεί και προσπερνά επιταχύνοντας
το ίδιο το φως
σχηματίζοντας έναν κύκλο γύρω από αυτό το πράγμα στο κέντρο
του θώρακα όπου κάθετί ζωντανό μέσα σου
ανοίγει και κλείνει
με την επιμονή της φουσκονεριάς
όμως ο λόφος που σκαρφαλώνεις
επιβλέπει την πόλη ξεχύνεται
στις μποέμικες συνοικίες
εκπέμπει μια πανοραμική θέα
προς μία απ’ τις πιο όμορφες γειτονιές της
όπου μια ανήσυχη νηφαλιότητα
σε κυριεύει
σε κάθε στροφή και σε κάθε τοίχο
κάνοντας οτιδήποτε άλλο να φαντάζει λειψό
όμως οι εποχές
συνεχίζουν σιωπηλά
το έργο τους
ξεφτίζοντας το χρώμα των κτιρίων
πρασινίζοντας τον μπρούντζο
των αγαλμάτων στο σιντριβάνι
όπου οι χειρονομίες των εφήβων
που σμιλεύτηκαν από τον landini
περίμεναν κάποτε την πιο απρόσμενη
προσθήκη: τις χελώνες
που τώρα διακρίνονται σε ανοδική
πορεία και που ίσως δημιουργήθηκαν
από τον bernini ή τον sacchi
όταν στα τέλη της δεκαετίας του 1660
ο πάπας αλέξανδρος VI παρήγγειλε
την αναστήλωση του σιντριβανιού
κάτι που τώρα συνειδητοποιείς πως αποτελεί
την ιδανική μεταφορά
για το παλιό ερώτημα της ανακολουθίας:
το νερό που ακόμα και σήμερα κυλάει αργά
και που ακόμα και τότε ποτέ δεν έπεφτε με αρκετή πίεση
για να δικαιολογεί
τις δραματικές και επιτηδευμένες κινήσεις των αγοριών
καθώς περιμέναν με υψωμένα χέρια
το άγγιγμα του νερού που δεν έφθανε ποτέ
ο bernini και ο sacchi δημιουργοί
αλληγοριών και κολοσσοί
βγαλμένοι από ιερά κείμενα
και ρωμαϊκούς μύθους
πρέπει να γέλασαν τότε
όπως γελάς εσύ τώρα
όταν αντίκρυσαν επιτέλους τη λύση στο πρόβλημα
της ανεπάρκειας της πραγματικότητας
μπροστά στις δυνάμεις της πίεσης
του λιγοστού τρεχούμενου νερού
μπροστά στις δραματικές χειρονομίες
στο πέρασμα των αιώνων
σε μια ευθεία γραμμή που περνά από τον αλέξανδρο VI
και φθάνει ως το κοριτσάκι που τώρα
τρέχει γύρω από το σιντριβάνι
γεμίζοντας ό,τι απέμεινε από τη μέρα
με χαρούμενη αταξία και γέλια
πιάνω τον εαυτό μου να σκέφτεται πως μερικές φορές
αυτό που μας καταστρέφει
όπως έγραψε ο bukowski
δεν είναι η μεγάλη τραγωδία
για την οποία προετοιμαζόμασταν μια ολόκληρη ζωή
ο θάνατος ενός αδελφού
ή το τέλος ενός έρωτα
αλλά ένα διαλυμένο κορδόνι παπουτσιού
ή ένα αργοπορημένο λεωφορείο
ακριβώς όπως κάποιες φορές αυτό που μας σώζει
δεν είναι ούτε στο ελάχιστο η ομορφιά του κόσμου
τα υψωμένα κομψά χέρια
οι άψογοι κορμοί των εφήβων
η υπόσχεση για τρεχούμενο νερό
αλλά μερικές αργοκίνητες χελώνες
επινοημένες από τα πιο μεγάλα μυαλά
της αναγέννησης
που τώρα μπορείς να τις δεις
στην αποφασιστική
κι εξαιρετικά αργή τους πορεία
προς το σιντριβάνι
Βιογραφικό σημείωμα
Η Τατιάνα Φάια (Πορτογαλία, 1986) είναι συγγραφέας μίας συλλογής διηγημάτων και τεσσάρων βιβλίων ποίησης, από τα οποία το πιο πρόσφατο είναι το Leopardo e Abstracção (Λεοπάρδαλη και αφαίρεση, 2019). Το 2019 το βιβλίο της Um quarto em Atenas/ Ένα δωμάτιο στην Αθήνα (2018) κέρδισε το πορτογαλικό βραβείο PEN για την ποίηση. Είναι κάτοχος διδακτορικού διπλώματος στην αρχαία ελληνική λογοτεχνία, ενώ έχει μεταφράσει Όμηρο και Anne Carson στα πορτογαλικά. Επίσης, είναι μέλος της συντακτικής ομάδας του εκδοτικού πρότζεκτ “Enfermaria 6” (Θάλαμος 6), το οποίο λειτουργεί τόσο ως διαδικτυακό περιοδικό όσο και ως αυτοτελές έντυπο, εστιάζοντας κυρίως στην πορτογαλική και τη βραζιλιάνικη ποίηση.
