Κριτικό σημείωμα – Ο παιδικός ρεαλισμός
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΕΝΤΥΠΟΙΣ
Η Χαλκομανία του Νικόλα Κουτσοδόντη, όπως τουλάχιστον την διάβασα, είναι μια χαρτογράφηση του αστικού τοπίου της παιδικής μας ηλικίας, που επαναστατεί στις επενδύσεις της ενηλικίωσης με τα κεφάλαια του φορμαλισμού. Στέκει ανάμεσα σε έργα άλλων σύγχρονων ποιητών που συγγενεύουν μέσα από την οπτική του παιδικού ρεαλισμού, που προκύπτει ως άμβλωση από τον κόλπο του υπερρεαλισμού, αρνούμενος την αυστηρότητα της πατρότητάς του, προσεγγίζοντας δε την μητρότητα του ρεαλιστικού πόνου. Ο παιδικός ρεαλισμός κινείται αναγιγνώσκοντας την γλώσσα του περιβάλλοντός του, το οποίο πολλές φορές σχεδόν ταυτίζεται με το σώμα του, κάνοντας την διαδρομή να φαίνεται η ίδια και η ίδια: μέσα στην πόλη του Κουτσοδόντη παρόν, παρελθόν και μέλλον συμπλέκονται στις γωνίες των οδών, αναιρώντας τελικά τον ρεαλιστικό χρόνο για να εγκαθιδρύσουν τον συναισθηματικό, τον τρόπο δηλαδή που ο ψυχισμός δομεί τον εμπειρικό τόπο με κριτήριο την ηδονή και τον πόνο. Έτσι παλιότερες εμπειρίες, αλλά ευχάριστες, φαίνονται κάποτε εγγύτερες, ενώ άλλες πιο σύγχρονες, αλλά επίπονες, εκτοπίζονται, όπως συμβαίνει και στην ψυχική δομή ενός παιδιού. Ταυτόχρονα, τα ποιήματα της συλλογής μοιάζουν, θα ‘λεγα, με ενήλικες που επιστρέφουν στις γειτονιές που έζησαν ως παιδιά. Έτσι, την τελευταία στιγμή η γνώση γλιτώνει από τον έλεγχό τους, διαχωρίζοντας τον εαυτό της ως σκιά από το φως, προσδίδοντας την διάσταση του ρεαλισμού στον τόπο:
/
Θ’ αφήσω στην γριά ζητιάνα το βαπτιστικό μου κουστουμάκι
να σκουπίσει με δαύτο το όπλο
που θα κροταλίσει πριν το αυριανό χαμόγελο.
/
Αλέξανδρος Τιχομίρ
