μετάφραση: Στέργιος Ντέρτσας |
Μια
γνωριμία με την Αλφονσίνα Στόρνι
Με αφορμή το τέταρτο
αφιέρωμα του κύκλου εκδηλώσεων «Χωρίς
αποσιωποίηση» για την ποιήτρια Alfonsina
Storni, η επιμελήτρια του
κύκλου Αγγελική Λάλου συνομιλεί με τις
ποιήτριες Λένα Καλλέργη και Μαρία
Πατακιά που θα είναι οι ομιλήτριες την
Πέμπτη 10/01 στις 19.00 στο Free
Thinking Zone
Για
ποιο λόγο δεχτήκατε να συμμετέχετε σε
αυτό τον κύκλο εκδηλώσεων;
Λένα
Καλλέργη.:
Δέχτηκα με χαρά να συμμετέχω στον κύκλο
εκδηλώσεων γιατί έτσι θα μου δινόταν η
ευκαιρία να γνωρίσω και να μελετήσω το
έργο της Αλφονσίνα Στόρνι, μιας σημαντικής
ποιήτριας που γνώριζα μόνο από δυο-τρία
ποιήματα σε ελληνική μετάφραση. Πλέον
γνώρισα και εκτίμησα σε βάθος την
ποιήτρια και το έργο της και είχα την
ευκαιρία να μεταφράσω και κάποια ποιήματά
της.
Μαρία
Πατακιά:
Μου φάνηκε εξαιρετικά ενδιαφέρον να
«συνομιλήσουμε» εμείς, γυναίκες που
γράφουμε σήμερα ποίηση στα ελληνικά,
με παλαιότερες ποιήτριες, περισσότερο
ή λιγότερο γνωστές, που έχουν ολοκληρώσει
τον κύκλο του έργου τους και της ζωής
τους, με τραγικό μάλιστα συνήθως τρόπο.
Είναι μια ευκαιρία για μένα να διερευνήσω
πώς προσλαμβάνεται σήμερα το ποιητικό
βλέμμα των γυναικών αυτών, ποια είναι
τα στοιχεία τα διαχρονικά στη θεματολογία
τους ή πώς οι προσλαμβάνουσές τους είναι
ιδιαίτερες ή όχι κατ’ ουσίαν σε σχέση
με τις δικές μας.
Από
ποια οπτική ή θεματική θα προσεγγίσετε
το έργο της Αλφοσίνα Στόρνι στην ομιλία
σας;
Λ.Κ.:
Θα
μιλήσω για την ποιήτρια και για τη
γυναίκα Στόρνι από τη θέση μιας ποιήτριας
και μεταφράστριας μιας εποχής
μεταγενέστερης, που όμως προσπαθεί να
προσεγγίσει το έργο της μέσα στην εποχή
και τις συνθήκες που έζησε και δημιούργησε
η Στόρνι. Θα εστιάσω στη δυναμική της
ιδιαίτερης ευαισθησίας της, στην απλότητα
και στο βάθος των στίχων της, και στις
αλλαγές που φαίνονται στη συγγραφική
της πορεία με το πέρασμα του χρόνου.
Μ.Π.:
Με
ενδιαφέρει ιδιαίτερα το θέμα της μοναξιάς
που διατρέχει το έργο της και που θεωρώ
ότι είναι κυρίαρχο, άμεσα ή έμμεσα, σε
όλη την ποιητική πορεία της, ανεξάρτητα
από την εξέλιξη του ύφους της.
Τι
ήταν αυτό που σας έκανε μεγαλύτερη
εντύπωση στην ποίησή της;
Λ.Κ.:
Μου
έχει μείνει η εντύπωση ότι η ποίηση της
Στόρνι έχει τη μη-επιθετική δύναμη της
βλάστησης, ακόμα και όταν είναι ειρωνική
ή κοφτερή, σαν να θέλει να θρέψει τους
αναγνώστες.
Μ.Π.:
Με
εντυπωσίασε ιδιαίτερα ότι την ποιητική
γραφή της Στόρνι, ακόμα και όταν είναι
στην ουσία κριτική και καταγγελτική,
τη χαρακτηρίζει μια γλυκύτητα, δεν είναι
επιθετική αλλά αντλεί από τον εξωτερικό
κόσμο για να οδηγηθεί, μέσω ήρεμης
εσωτερίκευσης, στην ουσία, στο κουκούτσι
της ύπαρξης.
Διαβάζοντας
το έργο της Στόρνι υπήρξε κάποιο ποίημα
ή στίχος που όταν το διαβάσατε είπατε
«αυτό θα μπορούσα να το γράψω κι εγώ»
εννοώντας ότι νιώθετε ποιητική οικειότητα
ή συγγένεια – κι αν ναι ποιο ποίημα/στίχος
ήταν αυτό;
Λ.Κ.:
Από το
ποίημά της Un
Lápiz
/Ένα μολύβι
, διαλέγω την τελευταία στροφή:
Iba
hacia no sé donde y con violencia/ me alzó cualquier vehículo, y
golpeando / iba mi bolso con su bomba adentro.
Πήγαινα,
δεν ξέρω πού, και με βία / κάποιο όχημα
με σήκωσε, και χτυπώντας / πήγαινε η
τσάντα μου με τη βόμβα της μέσα.
Μ.Π.:
«Δυο
λέξεις»
Τη
νύχτα ετούτη δυο λέξεις συνηθισμένες
μου ψιθύρισες στο αυτί… Δυο λέξεις
κουρασμένες
επειδή
ειπώθηκαν. Λέξεις που έγιναν
στην
παλαιότητά τους ολοκαίνουριες. (Μετάφραση:
Στέργιος Ντέρτσας, εκδ. Θράκα)
Ποιο
ποίημα σας ή στίχο θα θέλατε να της
αφιερώσετε;
Λ.Κ.:
Επειδή
η Στόρνι πέθανε στη θάλασσα, πνίγηκε,
θα ήθελα να της αφιερώσω τους τελευταίους
στίχους του ποιήματός μου «Νηοπομπή»
(Περισσεύει ένα πλοίο, Γαβριηλίδης 2016)
:
[…]
σε
πέρας φέρνοντας ξανά
τον
διπλό προορισμό της
να
μην πνιγεί
να
πηγαίνει.
Μ.Π.:
«Λέξεις
εκδιδόμενες»
Συμπόνεσα
τις λέξεις
που
εκδίδονται σε οίκους ανοχής
ανομολόγητων
συγκινήσεων,
που
δίνουν φτηνή λαγνεία σε νάρκισσους
καθρέφτες,
που
δίνονται πανάκριβα – και σπάνια-
σε
κρυφούς στοχασμούς
μα
που προσφέρονται δωρεάν και γενναιόδωρα
σε
καταλύτες – έρωτες.
(Βηματιστές
του Χρόνου, Μελάνι 2016)
Πέμπτη10/01,
19.00
Free
Thinking Zone:
Σκουφά
64 και
Γριβαίων,
106 80 Αθήνα,
210 3617461, F: Free Thinking Zone, T:@freethinkinzone, Y: Free
Thinking Zone, I: Free_Thinking_Zone
Η Λένα Καλλέργη έγραψε τα βιβλία ποίησης Περισσεύει ένα πλοίο (Γαβριηλίδης, 2016 – Βραβείο Κύκλου Ποιητών) και Κήποι στην άμμο (Γαβριηλίδης, 2010 – Βραβείο «Μαρία Πολυδούρη»). Συμμετείχε στα συλλογικά, πειραματικά βιβλία ποίησης Ομάδα Από Ποίηση (Γαβριηλίδης, 2010) και Ομάδα Από Ποίηση ΙΙ: Υπέρ Ονειρίας (Γαβριηλίδης, 2012). Έχει μεταφράσει ποίηση των Giacomo Leopardi (Η νύχτα απομένει, Γαβριηλίδης, 2013), κ.α
Η
Μαρία Πατακιά γεννήθηκε στην Αθήνα.
Σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου
Αθηνών καθώς και Ευρωπαϊκό Δίκαιο στο
Πανεπιστήμιο Paris 2, στο Παρίσι. Εργάζεται
στις Βρυξέλλες ως Νομική Σύμβουλος της
Ευρωπαϊκής Επιτροπής και είναι πρόεδρος
του ελληνικού πολιτιστικού συλλόγου
στο Βέλγιο, ΚΥΚΛΟΣ. Μοιράζει τον χρόνο
και τα ενδιαφέροντά της μεταξύ Βρυξελλών
και Αθήνας. Κυκλοφορούν οι ποιητικές
της συλλογές «Ζυγός ψυχοστασίας» (2018)
και «Βηματιστές του χρόνου» (2016) από
τις εκδόσεις Μελάνι και οι δύο.