Αρτέμης Μαυρομμάτης, «Εν πλω», Θράκα 2016
Παρουσίαση
γράφει η Μαρία Αγγελοπούλου
Η πρώτη ποιητική συλλογή του Αρτέμη Μαυρομάτη «Εν πλω» αποτελεί μια σύνθεση 23 ποιημάτων.
Στη σύνθεση περιγράφεται η ζωή των κατοίκων ενός καταραμένου νησιού της «Νήσου των ασπόνδυλων». Αντί τίτλων σε κάθε ποίημα αντιστοιχεί ένα γράμμα της αλφαβήτου από το α ως το ψ, το ω λείπει. Το τελευταίο ποίημα – γράμμα δεν έχει ακόμα γραφτεί όμως το «θυμάται το κύμα της θάλασσας». Το τέλος δεν έχει ακόμα έρθει , ως μη γενόμενο δεν δύναται να καταγραφεί.
Ο Μαυρομμάτης μας προειδοποιεί ήδη από το μότο της συλλογής του ότι είναι σχεδόν αδύνατο να τον κατανοήσουμε (ή μήπως σχεδόν αδύνατο να καταλάβει εκείνος εμάς;)
«είναι σαν να προσπαθείς να εξηγήσεις / σ’ έναν τυφλοπόντικα τι είναι το κόκκινο / ή σε μια πέτρα τις διαφορές μεταξύ ντο και φα δίεση».
Πάνω στη «Νήσο των ασπόνδυλων» του «εν πλω» περιδιαβαίνουν χαραχτήρες που ενώ παρουσιάζονται ως διαφορετικοί, μοιάζουν να είναι τελικά το ίδιο πρόσωπο. Έτσι οι «ασπόνδυλοι» το «δεξαμενόπλοιο» ο «ακρωτηριασμένος ζητιάνος» ο «Νορβηγός» ίσως ακόμα κι ο «Ήλιος» είναι όλοι ο ένας. Ακούν τις «ναυτικές ιστορίες που εξάπτουν τη φαντασία» και – ευτυχώς για μας – παραβαίνουν τον «άγραφο νόμο που κανείς δεν ήξερε την ποινή για τον παραβάτη του γιατί κανείς δε δοκίμασε να τον παραβεί». Αποτέλεσμα της παράβασης, ποιήματα χρώματος μαύρου ή γκρι τα οποία διαπνέει, μια αίσθηση ακύρωσης:
«Άνοιξε αυτό το παραθυράκι με το αδιαπέραστο τζάμι / που μοιάζει με φινιστρίνι – Δεν ανοίγει. Είναι εδώ / μόνο και μόνο για να υπενθυμίζει / σ’ όποιον κάθεται δίπλα του / ότι το λιμάνι βρίσκεται ακριβώς απ’ έξω»,
απομυθοποίηση της μαγείας κι απουσία οτιδήποτε ρομαντικού σε αντιδιαστολή με την σκληρή πραγματικότητα:
«τον ρώτησες περί προορισμών / Το χώμα τραβάει το χώμα. Περισεύει / κανένα κρεβάτι; / Καμιά ένεση μορφίνης; / Μήπως καμιά μαύρη τρύπα ν’ αδειάζω / και να γεμίζω / ρεύμα;»,
μα κυρίως ξέρει πολύ καλά να καλλιεργεί μια διαρκή αναμονή, να παρουσιάζει ένα ανούσιο κυνήγι του ακατόρθωτου όπου όλα τελικά είναι προδιαγεγραμμένα και μοιραία (κάτι από Ντίνο Μπουτζάτι σε ποιητική φόρμα):
« Θα πας στο λιμάνι / στη Χώρα / στο μοναστήρι / στη σπηλιά / στην παραλία με την άμμο. /
Θα πας στο λιμάνι / στη Χώρα / στο μοναστήρι / στη σπηλιά / στην παραλία με τις πέτρες. /
Θα πας στο λιμάνι / στη Χώρα / στο μοναστήρι / στη σπηλιά / στην παραλία με την άμμο. /
Θα πας στο λιμάνι / στη Χώρα / στο μοναστήρι / στη σπηλιά / στην παραλία με τις πέτρες. /
Θα πας στο λιμάνι / στη Χώρα / στο μοναστήρι / στη σπηλιά – μέχρι εκεί. /
Θα πας στο λιμάνι, στη Χώρα, στο μοναστήρι , στη σπηλιά /
Θα πας στο λιμάνι , στη Χώρα, στο μοναστήρι, στη σπηλιά. /
Θα πας στο λιμάνι, στη Χώρα, στο μοναστήρι- /
Θα πας στο λιμάνι, στη Χώρα, στο μοναστήρι. /
Θα πας στο λιμάνι, στη Χώρα, στο μοναστήρι. /
Θα πας στο λιμάνι , στη Χώρα, στο – /
Θα πας στο λιμάνι και στη Χώρα. /
Θα πάς στο λιμάνι και στη Χώρα. /
Μετά θα πας στη Χώρα. /
Μετά θα πάς στη Χώρα. /
Μετά ούτε στη Χώρα. /
Θα καθίσεις στο λιμάνι. /
Θα κοιτάς την θάλασσα που είναι γκρι. /
Θα σαπίζεις.»
Ειλικρινής αποφεύγοντας τη φλυαρία και χτυπώντας στο κόκκαλο, δίχως να μεμψιμοιρεί, ο ποιητής παραθέτει μη ρεαλιστικά γεγονότα, που παρά τη μυθολογική τους χροιά γίνονται πιστευτά ως απόλυτες αλήθειες.
Ο Αρτέμης Μαυρομμάτης αν και ιδιαίτερα νέος (γεν. 1990) αποτελεί μια ώριμη ποιητική φωνή που έχει πολλά να πει με τον δικό του υπέροχο τρόπο. Πολλοί γράφουμε ποιήματα κάποιοι όμως, όπως ο εκείνος, γεννήθηκαν ποιητές.