Εκτιμώ πολύ, εδώ και χρόνια, τη δουλειά του Αλέξανδρου Πλωμαρίτη. Ο
Αλέξανδρος είναι performanceartist, από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του είδους στον
ελληνικό χώρο και όχι μόνο. Είχα τη χαρά να συνεργαστώ μαζί του, όταν το 2014
σκηνοθέτησα την παράσταση Φιλάνθρωπο Όπλο στο Αλατζά Ιμαρέτ της Θεσσαλονίκης, όπου συμμετείχε ως performer. Ανάμεσα στις συνεργασίες του υπάρχουν ονόματα όπως ο Ulay, άλλοτε συνεργάτης της MarinaAbramovic, ο ManuelVason, και άλλοι.
Η τέχνη που αντιπροσωπεύει ο Αλέξανδρος, η performanceart, είναι μια παραστατική τέχνη, που
διαφοροποιείται από το παραδοσιακό θέατρο, καθώς βασίζεται πριν απ’ όλα στην
ενέργεια των σωμάτων και τη δύναμη της παροντικότητας, την άμεση διάδραση με το
κοινό. Η νέα performance που ετοιμάζει ο Αλέξανδρος
μιλά για τη μνήμη και εμπνέεται από την ιστορία του παππού του, το τατουάζ που
ο παππούς Αλέξανδρος έχει χαραγμένο στο χέρι του. Τον συνάντησα στη Θεσσαλονίκη
και μιλήσαμε γι’ αυτό.
Πώς απέκτησε το
τατουάζ ο παππούς σου;
Ο παππούς μου έκανε φαντάρος γύρω
στα τρία χρόνια. Τον επηρέασε ότι έχασε έναν αδερφό στον πόλεμο, ο οποίος ήταν
ο πιο μικρός, που ήταν να μην πολεμήσει, τελικά πολέμησε και σκοτώθηκε στον
πόλεμο. Μετά το χαμό του αδερφού του, λίγο καιρό μετά, επηρεασμένος από το
θάνατο του αδερφού του, έφτιαξε ένα τατού μόνος του στο χέρι του, απλά με μια
βελόνα και μελάνι, έγραψε τα αρχικά του ονόματός του. ΑΒΣ: Αλέξανδρος Βασίλειος
Συρόπουλος. Αυτό το τατού με την πάροδο του χρόνου, έγινε γκρι ανοιχτό, στην
αρχή ήτανε μαύρο.
Από πού είναι ο
παππούς σου; Και τι δουλειά έκανε;
Ο παππούς μου έχει καταγωγή από
δω, Θεσσαλονίκη. Συγκεκριμένα απ’ τα Βασιλικά. Όταν ήταν νέος δεν ήξερε με τι
να ασχοληθεί και συχνά κατέβαινε στη Θεσσαλονίκη και συγκεκριμένα στο Καπάνι
και στην Ερμού. Εκεί γνώρισε ένα μπαρμπέρη, ο οποίος τον μύησε σε αυτή την
τέχνη. Έγινε κουρέας στο μπαμ, μέσα σε ένα βράδυ. Ήταν τυχερός γιατί το χέρι του δούλευε πολύ
γρήγορα το ψαλίδι, κι έτσι δεν χρειάστηκε πολλά μαθήματα. Μέσα σε μια βδομάδα
εργαζόταν ήδη
Πώς εξελίχθηκε η δουλειά του;
Με την πάροδο του χρόνου άνοιξε
δικό του μπαρμπέρικο, μαζί με ένα συνεργάτη. Το μαγαζί ήταν στο Καπάνι, ήταν
πολύ μικρό, σε ένα στενάκι. Ίσα ίσα είχε μια καρέκλα και έναν καθρέφτη. Από
πάνω από το κουρείο ήταν ένα οδοντιατρείο, που είχε την ίδια καρέκλα, ίδιου
τύπου καρέκλα με το μπαρμπέρικο. Δηλαδή, φαντάζεσαι, και ο οδοντίατρος έλεγε
πως ξέρει τι κάνει, αλλά ήταν κάπως χύμα.
Μετά το οδοντιατρείο έγινε
μπουρδέλο, μετά έγινε μαγαζί για ξηρούς καρπούς. Έτσι άλλαζαν οι οσμές που
μύριζε ο θείος μου, οι ήχοι, όλο το συναίσθημα της δουλειάς του. Παράλληλα ενώ
δούλευε μύριζε φιστίκια, παράλληλα ενώ δούλευε άκουγε τις γυναίκες με τους
πελάτες τους ή κραυγές από ανθρώπους που τους βγάζουν τα δόντια.
photo:ΑΡΤΕΜΙΣ ΠΥΡΠΙΛΗ
Πες μου για την επικείμενη συνεργασία σου με τον Γιάννη Σταμενίτη.
Το Φεβρουάριο σκοπεύω να κάνω μια
έκθεση στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης, στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, με τον
εικαστικό Γιάννη Σταμενίτη, ο οποίος χρόνια χρησιμοποιεί ως θέμα στη δουλειά
του τη μνήμη και τις αναμνήσεις. Ο Γιάννης Σταμενίτης θα εκθέσει έργα κι εγώ
παράλληλα θα κάνω ένα performance
για τη μνήμη.
Πώς θα αξιοποιήσεις τις μνήμες του παππού σου;
Θέλω να συνδέσω τις αναμνήσεις
του παππού μου, από το Καπάνι, με τις δικές μου αναμνήσεις από την πόλη, και
θέλω να διερευνήσω πώς η μνήμη του παππού μου επηρεάζει τη δική μου, ώστε να
φτιάξω μια νέα μνήμη, μια καινούργια ανάμνηση.
Θα χρησιμοποιήσω δηλαδή τις
ιστορίες του και θα μαγνητοσκοπήσω το χέρι του, το σημείο με το τατουάζ. Την ώρα
της performance θα
χτυπήσω εκείνη τη στιγμή, live,
με μελάνι και βελόνα τα αρχικά του δικού μου ονόματος, στο αριστερό μου χέρι.
Όλο αυτό είναι μια έρευνα για την οικογένεια, τη σχέση του ανθρώπου με τους
συγγενείς του.
Τα έργα σου είναι κυρίως κοινωνικοπολιτικά. Αυτή είναι η δεύτερη performance που κάνεις με αυτοβιογραφικά στοιχεία. Η πρώτη
λέγονταν 18.10.81 και μιλούσε για τη
γέννησή σου.
Ναι. Τη μέρα που γεννήθηκα
έβγαινε πρωθυπουργός ο Ανδρέας Παπανδρέου. Η μάνα μου γεννούσε σπίτι με μαμή,
γιατί δεν ήθελε να πάει στο νοσοκομείο. Ο πατέρας μου πήγαινε κάθε τόσο στο
μπιλιαρδάδικο του Μητσάρα για να μάθει τα αποτελέσματα κι όταν γύρισε είχα
γεννηθεί. Είπε στη μάνα μου να με βγάλουν Ανδρέα. Αλλά εκείνη είπε όχι, θα βγει
Αλέξανδρος, το όνομα του παππού μου. Όλα αυτά είναι στοιχεία που αξιοποίησα στη
σχετική performance.
Πόσο σημαντική είναι η αυτοβιογραφία;
Τώρα με την performanceγια
τη μνήμη και τον παππού μου, συνεχίζω την ίδια έρευνα, που ξεκίνησα με την performanceγια
τη γέννησή μου. Εδώ ο στόχος είναι προσωπικός, έχει σημασία για μένα ως
άνθρωπο. Κάθε καλλιτέχνης πρέπει, κάθε τόσο, να επιστρέφει στις ρίζες του.
